Palestrina – Missa Brevis

Giovanni da Palestrina (1525 – 1594) was een Italiaans componist die de grootmeester van de katholieke kerkmuziek genoemd mag worden. Hij werd geboren in Palestrina ca 25 km ten oosten van Rome. Vanaf zijn twintigste levensjaar was hij organist en kapelmeester in zijn geboortestad. Tien jaar later kreeg hij de mooiste baan die een musicus zich in die tijd maar kon wensen, een baan in de Sint Pieter en in de pauselijke Sixtijnse kapel. Hij werkte daar als kapelmeester, koorzanger en componist. Tijdens zijn leven was hij een beroemd en vermogend man.

Palestrina componeerde zowel wereldlijke als religieuze muziek: motetten, madrigalen en meer dan 100 missen, waarvan de Missa Brevis (1558) en Missa Papae Marcelli (1562) de meest bekende zijn. Met enige tegenzin stond de katholieke kerk toe dat in de kerkmuziek het eenstemmige Gregoriaans vervangen werd door meerstemmigheid. De belangrijke kerkvergadering, het Concilie van Trente (rond 1550), liet mondjesmaat de meerstemmigheid toe. Palestrina propageerde vooral eenvoud en verstaanbaarheid van de gezongen teksten.

De Missa Brevis verscheen in 1570 in het derde boek van Palestrina’s missen. Het is geschreven voor vier stemmen, sopraan, alt, tenor en bas. Echter, in het Benedictus worden drie stemmen voorgeschreven en vijf stemmen in het Agnus Dei. De delen zijn  Kyrie – Gloria – Credo – Sanctus – Agnus Dei

De term Missa Brevis staat voor korte mis dit in tegenstelling tot de meer formele plechtige mis, de Missa Solemnis. De Missa Brevis is korter omdat een deel van de tekst wordt ingekort of weggelaten.

PALESTRINA MISSA BREVIS NUMMER 761

Nota bene

Missen door de geschiedenis.

Messe de Nostre Dame 1364 Machault
Missa Papae Marcelli 1576 Palestrina
Hohe Messe (Mis in b kl) 1749 J.S.Bach
Grote Mis KV 427 1783 Mozart
Missa Solemnis 1823 Beethoven
Grande Messe des Morts 1837 Berlioz