Bartók – Houten Prins
De Hongaar Béla Bartók (1881 – 1945) was een belangrijk componist en een uitstekend pianist. Het was zijn moeder die hem stimuleerde om piano te spelen. Als kind van dertien had hij al een tiental pianowerkjes gecomponeerd. Aan het conservatorium van Boedapest volgde hij een professionele muziekopleiding. Als muziekstudent raakte hij vertrouwd met de muziek van Liszt en Berlioz. Samen met collega componist Zoltan Kodaly zou hij een verzamelaar en uitvoerder worden van volksmuziek uit zijn land en naburige landen.
Gebaseerd op volksmuziek uit de Balkan schreef hij voor aankomende violisten een veertigtal duo’s. Zijn pianomethode Mikrokosmos betreft een honderdvijftigtal etudes van eenvoudig tot moeilijk.
Van zijn composities noemen we Altvioolconcert, Strijkkwartetten, Concert voor orkest, Muziek voor snaarinstrumenten, slagwerk en celesta, Pianoconcerten, Divertimento voor strijkers.
Tussen zijn opera Blauwbaards burcht uit 1911 en het pontomine ballet de Wonderbaarlijke Mandarijn uit 1924 verscheen in 1917 het ballet De Houten Prins. Bartók zelf sprak van een symfonisch gedicht waarop gedanst kon worden. Al waren er musici die het stuk onspeelbaar vonden werd de première een succes. Zoals zo vaak met balletten het geval is wordt ook de Houten Prins veelal als zelfstandig concertstuk uitgevoerd.
Het muziekstuk, een sprookje, handelt over een prins die van een prinses aandacht probeert te krijgen door een houten duplicaat van zichzelf te maken compleet met kroon en enkele van zijn haarlokken. Door toedoen van een fee is hij niet in staat in levenden lijve bij haar te komen. Als de prinses de houten prins ziet treedt zij naderbij en danst met hem. Tot wanhoop van de echte prins laat de fee zijn duplicaat tot leven komen. De fee krijgt echter medelijden, kleedt hem in de mooiste leren en brengt hem naar de prinses.
Het liefdesverhaal bestaat uit zeven dansen verbonden door muzikale tussenspelen. Van de musici wordt een grote instrumentale vaardigheid vereist en toch klinkt het stuk niet gecompliceerd. De componist vond zijn stuk minder geslaagd dan het soortgelijke stuk Petroeska van Stravinsky dat uit dezelfde periode kont. Duidelijk is Bartoks liefde voor het impressionisme hoorbaar. Wellicht speelt zijn ontmoeting en bewondering voor Claude Debussy hier mee.
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
BARTOK HOUTEN PRINS NUMMER915
