Beethoven – Symfonie 9
In het voorjaar van 1824 werd in Wenen voor het eerst Symfonie 9 van Ludwig van Beethoven (1770 -1827) uitgevoerd. De première was onder leiding van de componist. Een bekende anekdote over deze gebeurtenis is dat aan het einde van het concert het publiek losbarst in een geweldig applaus dat door de dove Beethoven niet gehoord wordt zodat hij onbewogen voor het orkest blijft staan, tot een van de musici hem naar het publiek toedraait en de componist de juichende menigte ziet en begrijpt dat zijn nieuwe werk een succes is. Het is waarschijnlijk aan het laatste deel van de negende symfonie te danken dat dit werk te boek staat als een monument in de klassieke muziek. Als eerste componist ooit schrijft Beethoven naast een groot symfonieorkest een koor en 4 zangsolisten voor. Symfonie 9 werd een der opmerkelijkste bladzijden uit de symfonische muziek!
Alle Menschen werden Brüder wordt er gezongen naar de woorden van de dichter Friedrich von Schiller (1759 – 1805). Deze schreef zijn Ode an die Freude (lofzang op de vreugde) in 1785. Thans wordt het door velen reeds beschouwd als het Europese volkslied. Beethoven was met dit bijzondere werkstuk zijn tijdgenoten een flinke stap voor. Want wie zou het in die dagen in zijn hoofd halen om in een symfonie een koor voor te schrijven? Maar de inmiddels stokdove componist stond er om bekend dat hij lak had aan vormen, tradities en regeltjes. Het gevoel moest zegevieren. Pure romantiek dus! In de finale van zijn laatste, de 9e symfonie bracht hij zijn toehoorders een concreet uitgesproken boodschap: Alle mensen worden broeders!
Symfonie 9, opus 125 staat in d mineur. De vier delen van de symfonie nemen meer dan een uur in beslag. 1. Allegro 2. Vivace 3. Adagio 4. Presto. Het vierde deel, met koor en zangsolisten, zou op zichzelf al een symfonie kunnen zijn.
In 1972 koos de Raad van Europa het thema “Ode an die Freude” van Beethoven als Europees volkslied. Dit volkslied vertolkt zonder woorden, in de universele taal van de muziek, de idealen van vrijheid, vrede en solidariteit waarvoor Europa staat.
BEETHOVEN NEGENDE SYMFONIE NUMMER 030
Nota bene
Sterfjaar van Beethoven, 1827. Bij het ontruimen van zijn kamer werd een flink bedrag aan contanten gevonden en een geheim document. Dit Heiligenstadt document was geschreven in 1802, het begin van de grootste crises uit zijn leven, het dreigende verlies van zijn gehoor.
Mijn leven is een aaneenschakeling van tegenslagen, gezondheid en noodlot. Bedroefd ben ik als ik een herder niet hoor zingen of een fluitist niet hoor fluiten. Het maakt me wanhopig. Soms heb ik de neiging om er een eind te maken.
Niemand begreep zijn terughoudendheid. Het werd uitgelegd als arrogantie. Men meende dat hij neerkeek op zijn omgeving.