Berlioz – Faust

Als men voor de eerste maal luistert naar La Damnation de Faust (De verdoemenis van Faust), heeft men nauwelijks de indruk met een componist te doen te hebben uit de romantiek. De Fransman Hector Berlioz (1803-1869) staat te boek als een progressief componist die samen met Liszt en Wagner een andere wending gaf aan de traditionele klassieke muziek van dat moment.

Al is het hier en daar wat druk in het orkest, over het algemeen brengt Faust van Berlioz ons goed in het gehoor liggende melodieën die prachtig zijn geïnstrumenteerd. Toch schijnt het stuk – een muziekdrama voor orkest, koor en solisten – tijdens de première voor het nodige tumult te hebben gezorgd. De eerste uitvoering was alles behalve een succes. Het gevolg was dat het stuk niet meer uitgevoerd zou worden. Tegenwoordig beschouwt men Faust als een van de meesterwerken van Berlioz!

De beroemde spotprent van de componist, te midden van een bombastisch orkest, kanonnen en een overvloed aan tuba’s, was het gevolg van de première (1846). Berlioz hierover: ‘Toen er fragmenten van de mars door de kanonschoten van de grote trom te horen waren, schrok een ieder zich wezenloos. En toen het orkest de laatste explosie van geweld speelde, was het gegil in de zaal zo angstaanjagend, dat ik er zelf bang van werd’.

Het verhaal van de oude dokter Faust die een verbond met de duivel sloot om zijn jeugd terug te krijgen, werd voor het eerst opgetekend in de zestiende eeuw. Later bewerkte Goethe de sage tot symbool van de dwalende, tot het onmogelijke strevende mens. Het verhaal van Faust inspireerde talloze kunstenaars, waaronder opvallend veel componisten. Een uitvoering van de Faust van Berlioz duurt doorgaans 2 uur.

BERLIOZ DAMNATION DE FAUST NUMMER 490