Dvořak – Dumka trio
De Duitsers Johannes Brahms en Robert Schumann worden wel de opvolgers van Ludwig van Beethoven (1770 – 1827) genoemd, maar ook de Tsjech Antonin Dvořak (1841 – 1904) hoort zeker in dit rijtje thuis. Melodie en gevoel zijn de hoofdbestanddelen van de muziek van deze drie meesters.
Als jongen hielp Dvořak mee in het café van zijn vader. De liederen en melodieën die hij daar hoorde, zouden later een bron van inspiratie worden voor zijn composities. Het inmiddels beroemde Dumka pianotrio opus 90 is daar een goed voorbeeld van. Dumka is een Oekraïens woord dat ‘gedachte’ betekent. In de negentiende eeuw wordt het in de Slavische landen gebruikt voor een instrumentaal stuk met een melancholiek en peinzend karakter, met de mogelijkheid van een plotselinge muzikale wenteling. Dvořak dumka’s (of dumki) zijn zeer bekend geworden, met name het genoemde Pianotrio in e mineur dat uit zes delen bestaat en bedoeld is voor piano, viool en cello.
Antonin Dvořak componeerde het Dumka trio (1891) vlak voordat hij naar Amerika vertrok om in New York aan een nieuw muzikaal avontuur te beginnen. Als we dit muziekstuk beluisteren, vallen ons de klagende, haast bluesachtige melodieën op die verrassend worden afgewisseld met prachtige levendige thema’s die geschikt lijken als pierementmuziek, dansmuziek of feestmuziek. Dit is Dvořak op zijn best!
DVORAK DUMKA TRIO NUMMER 156
Nota bene
Geloof het of het niet: vroeger kon je met een compositie een medaille winnen op de olympische spelen. In 1932 was Josef Suk, de schoonzoon van Antonin Dvorák een medaillewinnaar. Dat was tijdens de olympische spelen van 1932 in Los Angeles.
In 1969 nam astronaut Neil Armstrong in het ruimtevaartuig Apollo 11 symfonie ‘Uit de nieuwe wereld’ van Dvorák mee op zijn vlucht naar de maan.
Dvorák ging meisjes en vrouwen uit de weg. Het leek alsof hij bang voor ze was.
Treinen en duiven dat waren Dvoráks hobby’s. In Amerika kwam daar nog een liefhebberij bij: stoomboten.