Hindemith – Vioolconcert

Paul Hindemith (1895 – 1963) was violist en altviolist. Voor de altviool componeerde hij verschillende werken waaronder het Altvioolconcert Der Schwanendreher. Aanvankelijk speelde hij in een strijkkwartet en operaorkest. In 1927 werd hij leraar compositie in Berlijn. Zijn leven lang pleitte hij voor eigentijdse muziek. Hij kwam op de lijst van de nazi’s terecht als uitvoerder en componist van entartete muziek en moest zijn vaderland Duitsland verlaten (1938). Hij zocht zijn heil in Zwitserland. Daarna vertrok hij naar de Verenigde Staten en werd leraar compositie aan de Yale Universiteit. Na zijn terugkeer naar Europa vestigde hij zich wederom in Zwitserland waar hij tot 1953 lesgaf in Zürich.

Door een samensmelting van de woorden motor en muziek, noemde hij zijn ritmiek Motorik. Veel van zijn werken zijn politiek beïnvloed. Hindemith maakte deel uit van een kring kunstenaars, waaronder Kurt Weil en Bertold Brecht. Zij zetten zich in voor muziek met sociale doelen en maatschappelijk engagement.

Hindemith liet een oeuvre na van meer dan honderd composities in allerlei genres. Een van zijn meest geliefde werken is de opera Mathis der Maler (zie hiervoor het item op de site)

Het Vioolconcert van Hindemith werd geschreven in 1938 in Zwitserland. Gezien de sombere omstandigheden van die tijd wordt de toon van het Vioolconcert in zekere zin licht genoemd, al lijken de orkestpartijen hier en daar uit graniet gehouwen. De vorm is neoklassiek. Lichte, speelse fragmenten, soms dromerig, worden afgewisseld met agressieve passages. In het 2^e deel lijkt Hindemith de situatie in de wereld te verklanken. Doch de soloviool eindigt in harmonie. Het 3^e deel wordt geopend met een unisono thema door het gehele orkest. Vervolgens speelt de soloviool een lieflijk thema. De finale is echter weer pompeus met driftige passages van de soloviool. Een nogal tumultueuze afsluiting van een toch lyrisch Vioolconcert.

Vlak voor de Duitse invasie speelde het Concertgebouworkest onder leiding van Willem Mengelberg het Vioolconcert met concertmeester Ferdinand Helmann als solist. In de naoorlogse periode maakte violist David Oistrach het Vioolconcert wereldwijd bekend.

HINDEMITH VIOOLCONCERT NUMMER 936

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.