Mendelssohn – Lieder ohne Worte
Als kind van twaalf had Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847) al verschillende composities op zijn naam staan, waaronder een tiental symfonieën voor strijkers, enkele opera’s en pianoconcertjes. Momenteel is hij vooral bekend als de componist van de Midzomernachtsdroom, vijf Symfonieën (waaronder de beroemde Italiaanse Symfonie), het Vioolconcert in e mineur (zie nota bene) , enkele machtige Oratoria, en de Hebriden Ouverture.
Mendelssohn Bartholdy was in zijn muziek geen revolutionair. Hij behoorde eerder tot de aanhangers en opvolgers van grote componisten als: Beethoven, Schumann, Brahms en Chopin. Verder had hij een ongelooflijke bewondering voor de Barokcomponist Johann Sebastian Bach (1685 – 1750). Mendelssohn Bartholdy was het die de Matthäuspassion van Bach nieuw leven inblies. De componist paste met zijn overgevoeligheid beslist niet in het rijtje van tijdgenoten als: Wagner, Berlioz en Liszt. Lyriek in plaats van dramatiek, dat was de compositiestijl van deze componist.
Deze lyriek is volledig te beluisteren in zijn Lieder ohne Worte: achtenveertig korte pianowerkjes die in zeven boeken gebundeld zijn en gerekend worden tot zijn mooiste pianowerken. De componist werkte (met tussenpozen) gedurende de jaren 1830 en 1840 aan dit werk. De meeste titels werden, buiten de componist om, door uitgevers bedacht.
De Lieder ohne Worte zijn geen ingewikkelde stukken muziek, maar over het algemeen gemakkelijk en goed voor een ieder te volgen. Dit wil echter niet zeggen dat de mijmerende stukjes tot de categorie achtergrondmuziek behoren (zoals wel beweerd wordt.) Enkele hoogstandjes zijn: Gondellied in a mineur, Presto in C (Spinnerlied), Duetto in As, Moderato in b mineur, Agitato in fis mineur en Andante in Es.
MENDELSSOHN LIEDER OHNE WORTE NUMMER 299
Nota bene
Super Violist
Een van de eerste uitvoeringen van het beroemde vioolconcert van Mendelssohn werd gespeeld door de veertienjarige vioolvirtuoos Joseph Joachim.
Dezelfde Joachim was twaalf toen hij onder leiding van Felix Mendelssohn het voor die tijd vrijwel onspeelbare vioolconcert van Beethoven vertolkte.
Aan de bekende vioolconcerten van Max Bruch en Johannes Brahms bood Joachim tevens een helpende hand. Zo adviseerde hij hen bij het componeren van hun Vioolconcerten. Hetzelfde deed hij met de totstandkoming van de Vioolconcerten van Dvorák en Schumann.
