Mozart – Klarinetconcert

Het Klarinetconcert in A KV 622 uit 1791 wordt als een pareltje van de Oostenrijker Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) beschouwd; een topper in het repertoire van de blaasmuziek. De componist wist niet dat hij twee maanden na het voltooien van dit meesterwerk zou sterven. Dit feit leidde er toe dat velen in dit concert, en dan met name in het langzame deel, Mozarts zwanenzang herkennen. Echter we mogen in dat licht bezien ook niet zijn laatste werken vergeten, Requiem KV 626 en de opera Die Zauberflote KV 620.

De eerste schetsen en ideeën voor het Klarinetconcert gaan terug naar 1787, maar pas in 1791 past Mozart het stuk aan en kiest resoluut voor de klarinet. Mozart draagt het concert op aan zijn vriend en klarinetvirtuoos Anton Saddler. Saddler, musicus van het Weens hoforkest, was vermaard om zijn spel in vooral het lage register. Er werd een aparte klarinet voor hem ontworpen om het fraaie lage spel volledig tot zijn recht te laten komen. Mozart heeft zijn concert dan ook naar dit speciale instrument gecomponeerd. Tijdens het componeren zou hij zijn vrouw Constanze geschreven hebben dat hij zich tussendoor ontspande met biljart, koffie en een heerlijk pijpje tabak.

Mozart was in de loop der jaren veel van de klarinet gaan houden. Het instrument vormde tijdens zijn leven een aanwinst in het koor van de blaasinstrumenten. Mozart was een van de eerste componisten die de klarinet een vaste plaats in het symfonieorkest toebedeelde. Behalve het Klarinetconcert in A KV 622 schreef Mozart ook een verrassend mooi Klarinetkwintet (KV 581) eveneens in de toonsoort A. Een ander blaasinstrument waar de componist veel liefde voor had, was de hoorn.

Inmiddels is het Klarinetconcert wereldberoemd met name het langzame deel, het adagio, dat gebruikt werd in de film Out of Africa, en tal van andere films en documentaires.

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

MOZART KLARINETCONCERT NUMMER076

Nota bene

De klarinet werd rond 1700 uitgevonden. Het instrument heette toen chalumeau. Het was een soort blokfluit met een rietje aan het mondstuk. Barokcomponisten als Vivaldi en Telemann schreven reeds stukken voor de toenmalige klarinet of liever gezegd chalumeau.

Het klarinetconcert van Mozart werd oorspronkelijk geschreven voor een gewijzigde klarinet waarvan de toonomvang in het lage register was uitgebreid. De naam van dit instrument is de geschiedenis ingegaan als de bassetklarinet.

De klarinet was een van Mozarts lievelinginstrumenten. In zijn Symfonie 31, de Parijse uit 1778 liet de componist 2 klarinetten meespelen. Ook vervult het instrument een prachtige rol in het Klarinetkwintet uit 1789.