Mozart – Nozze di Figaro
Le Nozze di Figaro (De bruiloft van Figaro) KV 492 uit 1786 werd voor het eerst in de Weense hofopera opgevoerd. Het succes was middelmatig, maar na een ware triomftocht langs de andere grote Europese operahuizen werd het stuk in Wenen alsnog een hit. Lorenzo Da Ponte (1749 – 1838), die wel meer met Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) samenwerkte, was de librettist. Behalve dat deze de teksten schreef voor Le Nozze di Figaro, was hij ook verantwoordelijk voor de libretto’s van de opera’s Don Giovanni en Cosi fan Tutte.
Thans geldt Le Nozze di Figaro als een van de meest geslaagde werken uit de operaliteratuur. Het verhaal is gebaseerd op het blijspel van de Fransman Beaumarchais (1732 – 1799), die het in 1775 schreef. Wegens het lichtzinnige karakter werd het toneelstuk aanvankelijk verboden. Eigenlijk is deze opera buffa (vrolijke inhoud) een vervolg op de opera De barbier van Sevilla van Rossini. In beide opera’s speelt Figaro de hoofdrol. Maar Rossini’s opera is bij het grote publiek veel bekender en misschien geliefder dan Mozarts opera. De ouverture van Le Nozze di Figaro wordt vaak als zelfstandig stuk uitgevoerd. Mozart dirigeerde de premiere op 1 mei 1786 in Wenen.
Samen met Cosí fan tutte, Don Giovanni, Der Zauberflöte, rekent men Le Nozze di Figaro tot de top opera’s van Mozart.
Sevilla rond 1750. Het huwelijk van de graaf en gravin Almaviva is in een hopeloze crisis beland. De gravin voelt zich eenzaam en verlaten. De graaf heeft zijn zinnen gezet op Suzanne, de kamermeid van de gravin, en probeert haar te verleiden. Suzanne is de vrouw van de Figaro, de bediende van de graaf. Met list en bedrog wordt geprobeerd de hitsige graaf een loer te draaien. De komedie gaat zelfs zó ver dat de gravin zich vermomd als het kamermeisje. De gravin wint de slag en de dag van kwelling en dwaasheid eindigt in een ‘en ze leefden nog lang en gelukkig.’ Hoogtepunten uit deze opera: Ouverture, Se vuol ballare, Non so piu, Non piu andrai, Porgi amor, Voi che sapate en Dove sono.
MOZART LE NOZZE DI FIGARO NUMMER 235
Nota bene
Het toneelstuk Figaro laat zich scheiden (Divorce of Figaro) is geschreven in 1937 door Ödön von Horváth en verschillende malen als opera bewerkt.
De opera begint op het moment waar Le Nozze di Figaro eindigt, de bruiloft tussen Figaro en Suzanne. Er klinkt muziek in het Mozart idioom.
Als de revolutie uitbreekt neemt het kersverse liefdespaar een gevaarlijk besluit, ze vluchten en betreden een nieuwe wereld, een wereld met nieuwe muziek, harmonische elementen en vreemde muziekinstrumenten.
Het stuk was korte tijd verboden omdat het te bedreigend zou zijn voor de gevestigde orde. Horváth schreef zijn stuk in de jaren voorafgaand aan WOII, waarin velen Duitsland probeerden te ontvluchten en zich geweigerd wisten aan de grens door de buurlanden.