Ravel – Pavane pour une infant défunte

Na de Bolero is volgens velen de Pavane pour une infante défunte van de Fransman Maurice Ravel (1875 – 1937), zijn populairste compositie. Ravel gebruikt hier, zoals hij zo vaak deed, een dans (de Pavane) als grondslag voor zijn compositie. Ravel schreef het werk in 1899 voor piano, tien jaar later maakte hij een bewerking voor symfonieorkest.  Als geen ander verstond Ravel de kunst van het instrumenteren. Er bestaan van het werk dus twee uitvoeringen!

De Fransman Ravel schreef zijn inmiddels wereldberoemde Pavane eerst voor piano. De titel is een beetje raadselachtig. Pavane pour une infante défunte betekent letterlijk: Pavane voor een overleden prinses. Volgens muziekgeleerden betreft het hier een klaagzang over de prinses haar dood. Ravel zelf heeft eens de volgende (serieuze?) verklaring voor de merkwaardige titel gegeven. Hij koos voor een soort rijm; de p van pavane en de p van pour zijn prominent aanwezig evenals de letter f in infante en défunte. (Pavane is van oorsprong een langzame statige hofdans in een tweedelige maatsoort. Ravel componeerde eveneens een pavane in zijn Ma Mère l’Oye.)

Hoe dan ook, het stuk was direct een succes en bleef dat ook. Toen Ravel er in 1910 een orkeststuk van maakte, oogstte Pavane pour une infante défunte opnieuw lof. Ravel raakte soms zeer geïrriteerd over het succes van zijn stuk. ‘Ik heb ook nog wel andere dingen gecomponeerd!’, zou hij menigmaal uitgeroepen hebben. En toen het stuk eens te langzaam werd gespeeld, zou hij de dirigent hebben toegebeten: ‘Luister eens, ik heb een dans voor een dode prinses geschreven en geen dode dans voor een prinses!’

RAVEL PAVANE POUR UNE INFANTE DEFUNTE NUMMER 228

Nota bene

In een vlaag van verstandsverbijstering meldde hij zich aan bij het leger. Te smal dus, te iel. Geen body om een tegenstander te lijf gaan. Wat moeten we met jou? In 1916 vecht hij met de Fransen mee aan het front bij Verdun. Nou ja, vechten…? Lichtgewichten vechten niet. Hij bestuurt een vrachtwagen, een vrachtwagen om oorlogsslachtoffers mee op te halen. Hij wordt ziek van de rottigheid, de loopgraven, de verminkingen, en van de lijken. Lichamelijk en geestelijk gesloopt keert hij terug naar huis.