Requiem
Aan het einde van de 14e eeuw werd de structuur van het Requiem vastgelegd, waarbij echter het Gloria en Credo werden weggelaten en het Dies Irae toegevoegd. Het vroegste Requiem is van de Zuid-Nederlandse componist Ockeghem en dateert van ca 1470. Door de eeuwen heen houdt men zich aan de Latijnse tekst: Introïtus – Kyrie – Graduale – Tractus – Sequentia Dies Irae – Offertorium – Sanctus – Agnus Dei – Communio
Voordat de grote overbekende (soms pompeuze) Requiems met orkest, noem ze voor het gemak Concert Requiems verschenen hadden de renaissance meesters Requiems a capella geschreven. Rond 1470 verscheen er van de Zuid-Nederlandse componist Johannes van Ockechem (1410 – 1497) een requiem, welke beschouwd wordt als de eerste dodenmis: I Introïtus II Kyrie III Graduale IV Tractus V Offertorium.
Jean Richafort (1480 – 1521) componeerde naar aanleiding van het overlijden van zijn leermeester Josquin (1550 – 1521) een uitgebreid en welluidend Requiem voor zes stemmen, uiteraard a capella.
Een ander vroeg Requiem is van zanger en componist Pierre de la Rue (1452 – 1518). Hij schreef voor de overleden aartshertog Filips de Schone. In 1507 werd het in Mechelen uitgevoerd. Deze dodenmis geldt samen met dat van Dufay en Ockeghem als een van de vroegste polyfone requiems.
Guillaume Dufay (1397 – 1474) geboren in Henegouwen componeerde meerderde missen, magnificats, motetten en chansons en een requiem. In zijn testament: … dat twaalf of meer bekwame mannen op de dag na mijn begrafenis mijn Requiemmis zingen in de kapel van St. Stephen en hiervoor laat ik vier pond Parisian na.
Giovanni Pierluigi da Palestrina (1525-1594) schreef niet minder dan 104 missen en slechts één requiem, dat was in 1591. Het kan zijn dat hij er nog twee heeft geschreven, maar dat is niet met zekerheid te zeggen. In ieder geval wordt het Requiem voor vijf stemmen a capella aan Palestrina toegeschreven. Kyrie – Offertory – Sanctus – Agnus Dei
De luisteraars moeten versteld hebben gestaan toen zij het Requiem van Gossec in 1760 hoorden. Nieuw was de begeleiding van een symfonieorkest met trompetten, trombones, klarinetten en hoorns. Het Laatste Oordeel (Dies Irae) met zijn fortissimo moet voor de toenmalige luisteraar huiveringwekkend geweest zijn… Lees verder nummer771
Heinrich Schütz (1585 – 1672) componeerde een requiemmis onder de titel Musikalische Exequiem ter nagedachtenis aan de muziek liefhebbende graaf Heinrich Reuss. Al in 1636 verscheen een eerder requiem voor solisten en koor gebaseerd op de Duitse koraaltraditie.
_______________________________________
Herbert Howells (1892 – 1983) droeg zijn Requiem (1933) op aan Michael Howells, zijn zoon die in 1935 op 9-jarige leeftijd overleed en ter nagedachtenis van de gesneuvelde soldaten uit Wereldoorlog I. Zijn Requiem is een dialoog tussen troostende en hoopvolle Engelse Psalmteksten en de Latijnse Requiemteksten. Het is bedoeld voor a capella-koor, soms tienstemmig of een dubbelkorig.
In 1995 verscheen het Requiem van Wolfgang Rhim (1972). In 2017 verscheen in 15 delen zijn Requiem-Strophen. De componist hield zich niet, net als Johannes Brahms, aan het werkelijke Requiem, maar koos voor dialogen met Symfonie 14 van Sjostakovitsj en de eerdergenoemde Brahms. Andere citaten nam hij uit de literatuur van schrijvers als Rilke, Bobrowski en Sahl. En verder uiteraard de Latijnse misdelen, de Missa pro defunctis (ziel mis, mis voor de gestorvenen).
Het Requiem van Tigran Mansurian (1939) is opgedragen aan de gewelddadige dood van ruim een miljoen Armeniërs, kortweg de Grote Misdaad. Mede voor hen wilde de componist een muzikaal monument oprichten, een requiem waarin de doden zingen, niet de levenden. Hoop en wanhoop, licht en duisternis bewonen zijn requiem.
________________________________________________________
Onderstaande Requiems worden op deze site in zijn geheel besproken. Enkele zinnen hieruit:
De Lutherse Brahms heeft voor Een Deutsches Requiem gekozen voor Bijbelteksten en heeft de traditionele woorden van de Latijnse requiem-mis weggelaten. De teksten voor het eerste deel van het requiem……
Vertroosting voor de treurende ziel biedt Gabriel Fauré met zijn beroemde Requiem uit 1885. Een groots koorwerk dat hij schreef om zijn overleden vader te eren. Van dezelfde componist kennen……
Het Piu Jesu uit de vredige dodenmis geldt als absoluut hoogtepunt en wordt dikwijls als zelfstandig stuk uitgevoerd. Duruflés Requiem kent geen Dies Irae…….
Luister en huiver naar dit stuk angstaanjagende en opzwepende muziek! Het Requiem van Mozart. Geniet vooral van het Kyrie, het Dies Irae, Tuba Mirum, Lacrimosa en het Sanctus.
Cherubini’s Requiem in c mineur (1816) is een juweel! Het werk komt qua opzet dicht bij het overbekende Requiem van Mozart…….
Rutters requiem is niet gecomponeerd in de trant van een groot opgezet requiem zoals van Berlioz of Verdi, eerder dat van een ingetogen versie zoals dat van Fauré of Duruflé…….
In de laatste dagen van zijn leven, zelfs op zijn sterfbed, schreef Mozart zijn Requiem (1791). Geïnspireerd door werken van vroegere meesters uit de Barok, de oratoria van Händel, de……
De teksten uit Das Berliner Requiem slaan op gebeurtenissen van een tiental jaren eerder zoals het einde van de Eerste Wereldoorlog en de moord op de militante pacifiste Rosa Luxemburg…….
Lloyd Webbers Requiem past niet in het rijtje van genoemde musicals, want dit werk is puur klassiek, ingetogen en devoot. Zelf zegt de componist hierover: ‘Ik weet niet op welke……
Benoits Requiem uit 1863 betreft een compositie voor dubbelkoor en groot orkest. Het werk maakt deel uit van een godsdienstige tetralogie. Het werd voorafgegaan door Kerstnacht, Hoogmis en Te Deum…….
Britten schreef zijn War Requiem op gedichten van de gesneuvelde militair en dichter Wilfred Owen uit de eerste wereldoorlog. Als teken voor verzoening had Britten voor de première vier zangsolisten……
Het requiem van Ligeti kenmerkt chaos. Hier klinken kosmische geluiden, geluiden van leegte, wanhoop en angst. Direct al bij de inzet vallen de zoemende, brommende, golvende, alsmaar van toonhoogte veranderde…
Naar aanleiding van de dood van de componist Rossini in 1869 opperde Verdi het plan om samen met een aantal andere Italiaanse componisten een requiem te componeren….
Dvorak …werk dat tien maanden later als een van zijn grootste religieuze werken ten doop werd gehouden, het Requiem opus 89. Met name de eerste delen kennen prachtige en plechtige momenten…
De toehoorders moeten versteld hebben gestaan toen zij het Requiem van Gossec in 1760 hoorden. Nieuw was de begeleiding van een symfonieorkest met trompetten, trombones, klarinetten en hoorns. Het Laatste…
…van Keizerin Maria, zuster van Filips II. Toen zij stierf, vereerde De Victoria haar met een Requiem met de titel Officium defunctorum (1605). Dit zou zijn meest beroemde werk worden….
In 1852 componeerde Schumann zijn opus 148, Requiem voor koor en orkest in D-majeur. De componist, die aan het eind van zijn leven geestesziek werd, heeft nimmer een uitvoering van zijn Requiem gehoord. Het was zijn vriend en collega Johannes Brahms…
Het Requiem in C van Michael Haydn wordt hoog aangeschreven. Hij voltooide het werk in 1771. Aangenomen wordt dat het werd gecomponeerd naar aanleiding van de dood van zijn dochter Aloisia. In 1772 waren vader en zoon Mozart…
Voor zijn Requiem, met de ondertitel Grande messe des morts (1837) had Berlioz maar liefst vierhonderd musici en zangers nodig. Hij schreef het stuk ter nagedachtenis aan de soldaten die…
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
REQUIEM NUMMER NUMMER906