Schubert – Rosamunde
De jaren 1822 en 1823 waren slechte jaren voor de Oostenrijker Franz Schubert (1797-1828). Hij was regelmatig ziek en moest door een hevige huiduitslag zijn hoofd volledig kaal scheren om de eerste tijd met een pruik door te brengen. Niet alleen de huiduitslag kwelde Schubert, ook voelde hij zich in die periode lusteloos en moe. Misschien waren dit de redenen dat hij zakelijke vergissingen beging: gewiekste uitgevers kochten voor een habbekrats zijn werken op. Maar het is ook bekend dat Schubert een hekel had aan zakelijke beslommeringen. Een paar centen voor z’n natje en droogje schenen voldoende te zijn voor de componist.
Schubert had de gewoonte om eerder gecomponeerde melodieën later opnieuw te gebruiken in een ander werk. In het Strijkkwartet in a mineur uit 1824, het Rosamundekwartet, gebruikte Schubert een thema uit een deel van zijn eerder geschreven orkestwerk Rosamunde. Andere voorbeelden zijn: Der Tod und das Mädchen (1826) en het Forellenkwintet (1819). Reeds als jongen van amper vijftien jaar schreef Schubert strijkkwartetten. Dit soort huismuziek (kamermuziek) voerde hij samen met zijn broers en vader uit. In totaal zou hij zo’n twintig strijkkwartetten componeren. (Zie het archief).
Strijkkwartet in a mineur D 804, het Rosamundekwartet (1824), is ondanks enkele vrolijke passages een droefgeestig werk. Schubert schreef in zijn dagboek: ‘Alles wat ik tot nu toe gemaakt heb, is een product van mijn muzikaliteit en mijn treurige bestaan.’ Met name het tweede deel, het andante is zeer populair. Het betreft enkele variaties over een thema uit zijn toneelmuziek Rosamunde.
De toneelmuziek Rosamunde D 797 was gebaseerd op een verhaal van ene prinses von Chézy. Van origine heette het stuk Die Zauberharfe. Toneel en muziek gingen in 1823 in Wenen in première. Het toneelstuk werd bekritiseerd als ronduit slecht, doch voor de muziek van Schubert had men een aardig woordje, al zou het reeds na een paar maanden uit de orkestbak verdwijnen. Thans wordt de Ouverture uit de toneelmuziek Rosamunde nog dikwijls uitgevoerd.
Luister ook eens naar Schuberts Arpeggione-sonate
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
SCHUBERT ROSAMUNDE NUMMER 234
