Schubert – Symfonie 8
In de beginjaren twintig van de negentiende eeuw was Franz Schubert (1797-1828) zeer ijverig met componeren. Zijn ijver werd echter niet omgezet in geld en roem. De componist verdiende nauwelijks geld. Hij hield er van om ‘s avonds met zijn kameraden het praathuis te bezoeken en tot diep in de nacht plezier te maken, te zingen en piano te spelen. De volgende ochtend stond hij veelal te laat op en kwam niet toe aan de verplichtingen van de volgende dag.
‘Mijn leven is geslaagd als ik ooit in staat ben symfonieën te schrijven in de trant van Beethoven,’ zei Schubert eens. Een feit is dat hij inderdaad een aantal symfonieën geschreven heeft met het keurmerk van Ludwig van Beethoven (1770 -1827). Het was echter te betreuren dat Schubert zo slordig met zijn spullen omging. Na zijn dood werden er nieuwe werken van de componist gevonden, in bibliotheken of gewoon ergens achter het behang!
Van Symfonie 7 zijn alleen de schetsen bewaard gebleven. Later hebben anderen het stuk georkestreerd. Symfonie 8 in b mineur De Onvoltooide (Die Unvollendete), wordt zo genoemd omdat dit werk maar uit twee delen bestaat (maar misschien heeft Schubert gedacht: ‘Zo is het mooi genoeg.’) De twee delen zijn allegro en andante. Intussen weet men dat de componist bezig was met een Scherzo, het derde deel, maar bleef hij hierin steken. Schubert componeerde Symfonie 8 reeds in 1822, de premiere vond pas plaats in 1865. Hij componeerde trouwens meerdere onvoltooide symfonieën.
Hoe zou de onvoltooide symfonie 8 hebben geklonken als Schubert deze wél had voltooid? Door middel van A.I. Kunstmatige Intelligentie is er een voltooiing gemaakt van het werk. De componist Lucas Cantor duwde de symfonie in de computer en gaf de juiste feedback. Op 4 februari 2019 is de ‘voltooide onvoltooide’ in Londen in première gegaan door het English Session Orchestra.
In de jaren 1825 -27 schreef Schubert misschien wel zijn bekendste symfonie, bijgenaamd de Grote. Deze Symfonie 9 in C majeur beleefde haar premiere in 1840.
Uit het donkere mysterieuze begin van Symfonie 8, De Onvoltooide, gespeeld door de laagst spelende strijkinstrumenten, verschijnen de cello’s met een intussen wereldvermaard thema. Dit thema wentelt zich in allerlei variaties door het eerste deel. Het onwaarschijnlijke mooie tweede deel wordt geopend door hoge strijkers maar allengs overgenomen door stevig orkestakkoorden die op zich zelf een thema lijken te vormen. Pauzes afgewisseld met knallende tutti-akkoorden die je – of je wilt of niet – aan Beethoven doen denken.
Schubert werkte in 1822 behalve aan de Symfonie 8 ook aan zijn toneelmuziek Rosamunde. Muziekwetenschappers denken dat gedeelten uit Rosamunde eigenlijk bestemd waren voor Symfonie 8.
Van het bekende thema uit het 1e deel van Symfonie 8 herkennen we een bekend volkswijsje.
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
SCHUBERT SYMFONIE 8 (ONVOLTOOIDE) NUMMER066
Nota bene
Schubert was 17 jaar toen hij Erlkõnig schreef.
Mendelssohn was 17 toen hij Midzomernachtsdrrom schreef. Al veel eerder componeerde hij symfonieën.
Korngold was 15 toen hij het mooie Sinfoniëtta schreef.
Monteverdi was ook 15 jaar toen hij zijn eerste motetten noteerde, hij was trouwens 75 toen hij zijn laatste opera componeerde.
Mozart was 5 toen hij zijn eerste werkjes bedacht.
Chopin was 7 toen hij Polonaises schreef.
Liszt schreef al muziekjes toen hij 6 was.
U kent er vast en zeker nog wel eentje…