Schubert – Symfonie 9

Een monument van hemelse grootheid wordt Symfonie 9 ‘De Grote’, van Schubert genoemd. En inderdaad, je weet niet wat je hoort als je het stuk voor het eerst voorgeschoteld krijgt. Er zit een enorme drive in, een stuk vol levensvreugde. Hoe is het mogelijk zou je zeggen, want toen de componist stierf was het werk op onverklaarbare wijze zoek. Luister eens naar de hoorn hoe deze in zijn uppie het stuk opent en hoe de melodie van dit intro door alle delen heen blijft klinken. Luister naar de trombones die voor die tijd een grote zelfstandige rol in het orkest spelen. Als een razende gaat het orkest soms te keer. Waar haalde de doodzieke Schubert de inspiratie vandaan? We weten dat hij gek op de natuur was, en dit in zijn liederen -want was hij niet in de eerste plaats een liedcomponist- duidelijk maakte, maar zich geen raad wist met het geloof en de schepper.

Waar was het stuk gebleven? Niemand wist er van dat hij deze grootse symfonie had gecomponeerd. Het was eigenlijk met Schubert net als later bij Van Gogh: er was nauwelijks belangstelling voor hun werk. Tien jaar was Schuberts Symfonie 9 onvindbaar. Het was waarschijnlijk begin 1827 dat de majestueuze symfonie was voltooid, al wordt er eveneens beweerd dat hij reeds in 1825 met het werk bezig zou zijn geweest. Hoe dan ook, een uitvoering moest wachten tot 1839, acht jaar na zijn dood. De symfonie was onder de aandacht gekomen van Robert Schumann, die de partituur tussen een stapel manuscripten van Schuberts broer, Ferdinand had gevonden. Het duurde meer dan een halve eeuw toen het werk in Leipzig in première ging met als dirigent Felix Mendelssohn. Toen men het voor het eerst op de lessenaar legde werd het een sensatie. De latere componist Hector Berlioz omschreef Schuberts Grote Symfonie als een van de meest verheven producties van onze kunst…

De Oostenrijkse componist Franz Schubert(1797 – 1828) was helemaal weg van Beethoven (1770 – 1827), maar hij wist dat zijn afgod te ver van hem afstond. Terwijl Schubert in kroegen speelde, zijn muziek verkocht voor een appel en een ei, zijn gehele leven vrijwel zonder piano zat en wegkwijnde door de syfilis, werd Beethoven aanbeden. Schubert heeft het de muziekwetenschappers met zijn slordigheden niet gemakkelijk gemaakt. De juiste nummering van zijn symfonieën heeft velen hoofdbrekens gekost. Zo wordt zijn negende soms de zevende of achtste genoemd, terwijl de achtste, de onvoltooide vaak wordt betiteld als zevende. Dit komt omdat van Symfonie 7 alleen schetsen bewaard zijn gebleven. Jammer, maar laten we niet treuren, god zij dank hebben we de negende, De Grote!

Musicologen beweren dat Symfonie 9 de bijnaam de Grote heeft omdat Symfonie 6 eveneens in de toonsoort C majeur staat en vanwege zijn veel kortere duur, ongeveer 25 minuten, de Kleine wordt genoemd. Symfonie 9 de Grote daarentegen duurt een kleine 50 minuten.

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

SCHUBERT SYMFONIE 9 NUMMER093