Schumann – Manfred
De Duitse romanticus Robert Schumann (1810 – 1856) is vooral bekend vanwege zijn liederen en pianomuziek. Maar ook heeft hij zich begeven op het terrein van het muziekdrama. Een voorbeeld hier van is zijn muziekdrama Manfred opus 115 dat voor het eerst werd opgevoerd in 1852 in Leipzig. Van het driedelige werk wordt meestal alleen de ouverture uitgevoerd.
Schumann liet zich inspireren door het dramatische gelijknamige gedicht van de Engelse schrijver Lord Byron (1788 – 1824). Tussen de hoofdpersoon uit het gedicht Manfred en de componist Schumann zijn duidelijke overeenkomsten. Beiden werden geplaagd door ziekte van de geest en innerlijke tegenstrijdigheden. Ook kozen beiden voor zelfmoord.
De Russische componist Peter Tsjaikovski (1840 – 1893) zette eveneens het verhaal van Manfred op muziek. Sommige critici beschouwen deze uitvoering eveneens als autobiografisch. Behalve een mislukt huwelijk, had deze componist ook moeilijkheden met zijn seksuele geaardheid.
Het is bekend dat Schumann een enorme liefde koesterde voor literatuur. Het gedicht van Byron had hem in zijn jonge jaren reeds getroffen. Als dertigjarige komt het tot een muziekdrama. Hij schreef het voor symfonieorkest, gemengd koor en een verteller. Het was een tijd waarin de componist zelf gekweld werd door wanhoop, het horen van innerlijke stemmen en hallucinaties. In de ouverture heeft Schumann getracht de innerlijke tegenstrijdigheden van de ziel uit te drukken. Het werk herbergt behalve de ouverture, tussenspelen, melodrama, solo’s voor zangstemmen, koren en vertellingen.
SCHUMANN MANFRED NUMMER 793
