Schumann – Pianoconcert
Robert Schumann (1810-1856) was de zoon van een boekhandelaar. Als jongeman was hij bezeten van literatuur en muziek. Tegen zijn zin in moest de jonge Duitser rechten studeren, maar tegelijkertijd nam hij pianoles bij de beroemde pedagoog Wieck. Daar ontmoette hij de negenjarige Clara, de dochter van Wieck. Toen Clara de leeftijd van zestien jaar had bereikt, was ze een beeldschoon meisje en bovendien een voortreffelijk pianiste. Robert werd tot over z’n oren verliefd en wilde Clara trouwen. Ondanks heftige bezwaren van vader Wieck ‘wat moet je met zo’n losbol, zo’n zuipschuit…’ kwam het in 1840 tot een bruiloft.
Behalve een honderdtal liederen schreef Schumann in het jaar van zijn huwelijk een Fantasie voor piano en orkest. Dit werk werd echter nooit uitgevoerd. Een paar jaar later componeerde hij er twee delen bij en zie: Schumann had een compleet Pianoconcert geschreven. Het werd opgedragen aan de piano virtuoos Ferdinand Hiller (1811 – 1885).
Schumanns befaamde Pianoconcert kwam tot stand voor zijn geestelijke crises die hem tenslotte (letterlijk) tot waanzin zouden drijven. (Vanaf 1850 kreeg hij last van gehoorshallucinaties, deze zouden tenslotte gepaard gaan met hevige depressies). Schumann was door de verlamming van zijn rechter ringvinger niet in staat om zijn Pianoconcert zelf uit te voeren, maar was wel bij de première aanwezig. Mede dankzij zijn vrouw Clara verwierf het concert grote bekendheid. Zij bleef het stuk na de dood van haar man regelmatig uitvoeren op diverse concertpodia in Europa.
Voor het grote publiek zijn het vooral de hartstochtelijke hoekdelen en het lyrische middendeel die het Pianoconcert zo bijzonder maken. De pers had echter een ander oordeel en vond het concert met zijn snelwisselende stemmingen en typisch niet-virtuoze karakter maar zeer matig. Bij de première in 1845, gespeeld door Clara, werd het werk dan ook koeltjes ontvangen. Een vooraanstaand muziekcriticus schreef: ‘Petje af voor Clara Schumanns inspanningen om de merkwaardige rapsodie van haar man voor muziek door te laten gaan’. En de pianogod Franz Liszt (1811 – 1886) gaf te kennen: ‘Dit is een pianoconcert zonder piano’. Clara speelde het echter haar leven lang, zij raakte met het pianoconcert vergroeid, het was haar concert! Clara Schumann leefde van 1819 tot 1896.
De delen: 1. Allegro affettuoso 2. Intermezzo 3. Allegro vivace
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
SCHUMANN PIANOCONCERT NUMMER110
Nota bene
De eigenaar van een muziekantiquariaat in Oxford Albrecht Rosenthal bemachtigde in 1989 op een veiling voor 880.000 pond het door Schumann ondertekende manuscript van het pianoconcert.
Als jongeman ontwierp Schumann een apparaat om zijn vingers te versterken voor het pianospelen. Helaas zorgde dit apparaat ervoor dat hij zijn rechterhand ernstig blesseerde, waardoor zijn droom om concertpianist te worden in duigen viel.
Schumann hield van literatuur. Poëzie en literatuur was hem door zijn vader met de paplepel ingegoten. De dichter Heinrich Heine was een van zijn favorieten.