Sibelius – Symfonie 5

Omstreeks 1905 werd bij de Finse componist Jean Sibelius (1865-1957) een ernstige ziekte ontdekt. Maar de levensgenieter plakte nog ruim vijftig jaar aan zijn leven. Wel vond er een gedaanteverwisseling plaats, al weten we niet zeker of dit met zijn ziekte te maken had. Van een jonge artistieke kunstenaar met lichtblauwe ogen en een ferme blonde kuif veranderde hij langzamerhand in een nors kijkende, kale reus. Voor het Finse volk werd de componist van Finlandia en Valse triste een held! Hij had een eigen postzegel, een standbeeld en een ere pensioen van de staat. Sibelius zette de laatste dertig jaar van zijn leven nauwelijks meer muziek op papier.

Vanaf het hoornsignaal aan het begin klinkt het eerste gedeelte van de Symfonie 5 in Es uit 1915 geheel zoals we dat van Sibelius gewend zijn. We denken aan zijn andere symfonieën en aan zijn grootste werk Finlandia. Als deze vertrouwde klanken gepasseerd zijn, volgt er een prachtig pizzicato-thema. Net als zijn overige werken lijkt het of de muziek van Sibelius doordrenkt is van de Finse cultuur en landschap. Sibelius zelf hierover: ‘Mijn symfonieën bevatten muziek zonder achtergrond of nationaal denken. Ik ben geen literair musicus. Bij mij begint de muziek waar het woord eindigt’. Symfonie 5 uit 1915 bestaat uit 4 delen. Verder is er een versie uit 1916, en één uit uit 1919, wellicht de meest geliefde, bestaande uit drie delen.

Symfonie 5 werd gecomponeerd in opdracht van de Finse regering. Sibelius werd 50 jaar en zijn geboortedag werd gevierd met een nationale feestdag. Op 8 december 1915 werd het werk ten doop gehouden door het Helsinki Philharmonic Orchestra, onder leiding van de componist.

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

SIBELIUS SYMFONIE 5 NUMMER 183

Nota bene

De Vijfde Symfonie

Mozarts Vijfde uit 1765 werd gecomponeerd toen hij 9 jaar was. Dit jeugdwerk wordt wel aangeduid met de Haagse Symfonie, omdat hij met zijn vader en zusje Nannerl in Den Haag vertoefde.

De wereldberoemde Vijfde van Beethovens, voltooit in 1808 wordt de Noodlot Symfonie genoemd

Schuberts Vijfde uit 1816 klinkt onbezorgd en eenvoudig en staat onder invloed van Mozart.

Bruckners Vijfde is een bouwwerk, een kathedraal naar de glorie van God.

Sibelius Vijfde uit 1919 is doordrenkt van de Finse cultuur en landschap.

Sjostakovitsj Vijfde is een verplichte lofzang op Stalin en de Sovjet-Unie. Maar een regelrechte hit!

Glass Vijfde in 12 delen. Hij schreef veertien symfonieën. De Vijfde is met groot orkest duurt ander halfuur en gaat over de schepping, het leven, de dood en het paradijs