Vieuxtemps – Vioolconcerten

Henri Vieuxtemps (1820 – 1881) was een Belgisch violist en componist die vooral naam heeft gemaakt met vioolcomposities. Zijn eerste muzieklessen ontving hij van zijn vader die zelf viool speelde. Als een soort wonderkind gaf hij concerten in Luik, Brussel en Parijs. Als jongen van nog geen vijftien ontmoette hij de groten uit de muziekwereld waaronder de componisten Robert Schumann, Hector Berlioz en wonderviolist Nicolo Paganini. Met deze laatste werd hij vergeleken. In het midden van de 19^e eeuw was hij een gevierd vioolpedagoog in het Russische Sint Petersburg. Hij werd er toegejuicht toen hij zijn Vioolconcert 1 speelde. Met dit concert reisde hij met veel succes door Europa en de Verenigde Staten. In 1871 werd hij hoogleraar aan het conservatorium in Brussel. Daar kreeg hij als veelbelovend violist Eugène Ysaÿe onder zijn hoede.

Vieuxtemps componeerde met name voor zijn eigen instrument. Hij componeerde zeven vioolconcerten. Vioolconcert 4 en 5 zijn het meest geliefd. Vioolconcert 4 in d mineur  heeft vier, in plaats van de gebruikelijke drie delen. Het is een concert met mooie melodische lijnen. Gezien de virtuositeit wordt er nogal wat behendigheid van de solist verwacht. Het concert kan zich met gemak meten met de gangbare romantische vioolconcerten. Men noemt het Vioolconcert 4 een symfonie met vioolsolo. Het concert wordt daarom nog al eens vergeleken met Harold in Italië (altviool en orkest) van Berlioz.

Vioolconcert 5 staat in de toonsoort a mineur. Het werd in 1859 gecomponeerd. Het stuk werd geschreven voor een muziekwedstrijd aan het conservatorium van Brussel voor vioolstudenten. Vooral de virtuoze passages in het uiterst lange eerste deel vergt kundigheid van de violist. Opvallend is het derde deel dat een tijdsduur van amper een minuut kent. Vioolconcert 4 en 5 zijn niet meer weg te denken uit het standaardrepertoire van de romantische vioolconcerten.

VIEUXTEMPS VIOOLCONCERTEN NUMMER 644