Scarlatti D – Klaviersonates
Zowel vader als zoon waren componisten. Vader Allesandro en zoon Domenico. Allesandro Scarlatti (1660 – 1725) schreef opera’s, oratoria, cantates en klavecimbelmuziek. Hij is bekend van zijn Stabat Mater en Salve Regina. Vader Allesandro werkte als hofcomponist voor de koningin van Zweden (woonachtig in Rome). Ook was hij geruime tijd kapelmeester van de Sint Pieter. Hij reisde als een beroemd man door heel europa en had regelmatig contact met tijdgenoot Georg Friedrich Händel.
Zoon Domenico Scarlatti (1685 – 1757) componeerde eveneens religieuze muziek, waaronder een Miserere, Stabat Mater, Te Deum en Salve Regina maar hij is de muziekgeschiedenis in gegaan als de grootmeester van de klaviersonate (klavecimbel). Boekenvol schreef hij er van. Volgens de laatste overleveringen gaat het om 550 stuks. In een sonate laat Scarlatti alle hoeken van het klavier langskomen: grote sprongen, drieklankpassages over meerdere octaven, roffelen met beide handen en snelle toonrepetities. Een Scarlatti klaviersonate is een eendelig werk (onderverdeeld in tweeën) en duurt gemiddeld 5 minuten. Tempo-aanduidingen ontbreken, dus de tijdsduur hangt geheel af van de uitvoerder. Meerdelige sonates werden pas tijdens de Klassieke periode geschreven.
Ten tijde van Scarlatti was de instrumentenbouwer Christofori reeds aan het experimenteren met een klavier waar hamertjes de snaren aansloegen in plaats dat deze getokkeld werden. Het is bekend dat er in Florence een ontmoeting heeft plaatsgevonden tussen Domenico Scarlatti en Christofori.
Inmiddels beschouwt men Domenico Scarlatti als een der beste componisten voor toetsinstrumenten uit de muziekgeschiedenis. Hij overleed op eenenzeventigjarige leeftijd in Madrid. Hedendaagse pianisten spelen dikwijls de Scarlatti sonates op de moderne vleugel of piano. O ja, de componist en muziekrecensent Robert Schumann vond de sonates van zijn collega maar zo zo. Charmant, dat wel, zo schreef hij, maar veel van het zelfde…
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
SCARLATTI DOMENICO KLAVIERSONATES NUMMER 577
Nota bene
De kat van klaviervirtuoos Domenico Scarlatti sprong op een dag op het klavecimbel van de componist. Met zachte pootjes drukte het diertje tijdens haar loopje verschillende toetsen in. Het klonk Scarlatti als muziek in de oren. Hij nam de willekeurige noten als thema en componeerde daar een fuga op: de Sonate voor Klavier in G-klein, ofwel de ‘Kattenfuga’:
Een ander werk met een kat in de hoofdrol is Duetto buffo di due gatti. Dit is een populair werk voor twee sopranen, dat vaak opgevoerd wordt als bisnummer bij een concert. In de liedtekst wordt uitsluitend het woord 'miauw' gebruikt. Hoewel dit stuk wordt toegeschreven aan Rossini, werd het niet door hem geschreven.