Strauss jr – Dansmuziek

In de balzalen van Wenen klonken in de tweede helft van de negentiende eeuw vrolijke en luchtige dansmelodieën. Dit waren voornamelijk polka’s en walsen die gespeeld werden door de verschillende dansorkestjes van de familie Strauss. Het volk was in de ban van de wals en zag vooral in Johann Strauss jr. (1825-1899) een superster. De jonge Strauss was amper zes jaar oud toen hij zijn eerste walsje op papier zette en op zijn viool speelde. Vader Strauss, zelf leider van een van de populairste dansorkesten, was niet blij met de muzikale aspiraties van zijn zoon. Hij had namelijk zijn zinnen gezet op een carrière van zoonlief in het bankwezen. Pas toen vader Strauss zijn vrouw en kinderen in de steek liet, zag Strauss jr. kans om de viool weer op te pakken en zelfs een eigen orkestje op te richten. In een mum van tijd streefde hij zijn vader in populariteit voorbij.

Vader Strauss, Johann Sr (1804 – 1849) componeerde ongeveer 250 werken waarvan de helft walsen. Ook componeerde hij een twintigtal marsen waarvan de Radetzkymars (1848) wereldberoemd werd.

De meeste walsen van Strauss jr. hebben een vast patroon: een langzame inleiding, meestal gevolgd door tenminste vijf walsdelen waarvan de thema’s aan het slot in sneltreinvaart nog eens herhaald worden. De polka was eveneens een popolaire dans in de 19e eeuw. Strauss componeerde er velen. Wie kent niet de Pizzicato polka (gecomponeerd samen met zijn broer Joseph) en de Annen polka!

Het succes van Strauss jr. overtrof alle verwachtingen. Het was de popmuziek van toen. Strauss jr. reisde de wereld rond en werd tot in Amerika onthaald als de grootste muzikale held van dat moment. Zijn walsen brachten hem een fortuin op. In 1872 ontving hij 100.000 Amerikaanse dollars om zijn walsen in de Verenigde Staten zelf te komen dirigeren. Grote hits waren onder andere: Wiener Blut, An der schönen blauen Donau, Wiener Wald, Wein Weib und Gesang, Kaiser Walzer en Morgenblätter.

STRAUSS JR DANSMUZIEK NUMMER 269

Nota bene

Vader Johann Strauss sr, had zeven kinderen waarvan drie zonen eveneens componist werden: Johann (de Walsenkoning), Josef en Eduard. Bij zijn maîtresse had hij nog eens acht kinderen. Zijn huwelijk was slecht en het echtpaar scheidde.

Vader Strauss heeft geprobeerd dat zijn zoon Johann jr. niet in de muziek zou terechtkomen. Hij had hem een functie in het bankwezen toebedacht. Moeder dacht daar anders over en stimuleerde de zoon.

Vader Strauss componeerde 250 werken. Zijn bekendste werk is de Radetsky-mars. Jaarlijks luisteren zo’n 60 miljoen mensen naar deze mars die als afsluiting van het jaarlijkse nieuwjaarconcert wordt gespeeld door het Wiener Philharmoniker.