Villa Lobos – Gitaarconcert
De muziek van de Braziliaan Heitor Villa Lobos ( 1887 – 1959) is vrijwel direct herkenbaar. Het Concert voor gitaar en klein orkest (1951) is hier een voorbeeld van. Het heeft jaren geduurd voordat de gitaar een plaats kreeg in de serieuze klassieke muziek. Met name gitaristen als John Williams en Andres Segovia hebben componisten aangezet tot het componeren van klassieke gitaarmuziek. Twee andere geliefde gitaarconcerten zijn die van Vivaldi en Rodrigo.
Wat de grote nationalistische componisten in de westerse landen deden, deed Villa Lobos in Brazilië, namelijk de volksmuziek van zijn vaderland (waaronder die van de Indianen) bestuderen en toepassen in zijn werken. De muziek van Villa Lobos doet soms romantisch en zelfs impressionistisch aan, maar bovenal is het onmiskenbare Braziliaanse Villa Lobos-geluid te herkennen. De componist liet een geweldig groot oeuvre na.
Twee topstukken van de Braziliaan zijn: Choros, een twaalftal stukken ontleend aan volksmuziek spelende straatmuzikanten en de beroemde Brasileiras waarin hij wil bewijzen dat de muziek van Bach overeenkomsten vertoont met de volksmuziek uit zijn land.
Als jongeman speelde Villa Lobos als cellist in kleine ensembles die optraden in cafés te Rio de Janeiro. Nadat hij een tiental jaren in Parijs vertoefde en daar de muziek van Ravel, Debussy en Milhaud leerde kennen, werd hij in 1930 benoemd als directeur van het muziekwezen in Rio. In 1942 stichtte hij in diezelfde stad het nationale conservatorium.
VILLA LOBOS GITAARCONCERT NUMMER 210
Nota bene
Heitor Villa-Lobos was de zoon van een goed opgeleide bibliothecaris en musicus. Toen hij 12 was stierf zijn vader. Als jongen speelde hij gitaar als straatmuzikant in Rio de Janeiro.
Als autodidact werd hij geschoold op straat. Hij gaf Brazilië een eigen geluid. ‘Ik gebruik geen volksmuziek, ik ben volksmuziek.’
Van meet of aan heeft het werk van J.S. Bach hem beïnvloed: ‘Het werk van Bach is zonder twijfel het grootste geschenk aan de kunstwereld.’ Een van zijn meest beluisterde werken zijn de negen Bachianas Brasileiras en dan vooral nummer vijf.
