Gershwin – Porgy and Bess
Een wonderkind was George Gershwin (1898-1937) allerminst. Hij was gewoon een Amerikaanse jongen van de straat en zeer geliefd bij de meisjes. Een beroemde uitspraak over deze Amerikaanse componist, geboren uit een Russisch emigrantengezin: ‘Als hij geen muzikant was geworden was hij zeker in de onderwereld terecht gekomen!’ Gershwin begon op 18 jarige leeftijd zijn componisten-loopbaan als liedjescomponist in Manhattan te New York. Zijn broer Ira Gershwin (1896 – 1983) schreef voor veel songs de teksten. Zijn Songbooks werden door diverse zangers op plaat gezet, waaronder jazz-zangeres Ella Fitzgerald. Landelijke bekendheid verkreeg hij met zijn Broadway musicals. Een wens van hem was dat hij een serieus klassieke componist zou worden. Gershwins schreef symfonische werken met veel jazz elementen. De componist was een groot bewonderaar van de Franse componist Maurice Ravel (1875 – 1937).
De opera Porgy and Bess uit 1935 behoort stellig tot Gershwins belangrijkste werken. Men spreekt over een meesterwerk. Het werk is gebaseerd op het boek Porgy van DuBose Heyward uit 1925 en het toneelstuk Porgy uit 1927. De teksten voor de opera zijn van broer Ira Gershwin en DuBose Heyward. De stad Boston had in 1935 de premiere. De cast bestond uit klassiek geschoolde Afro-Amerikaanse zangers.
Als het doek open gaat, wiegt een hardwerkende vissersvrouw haar baby zingend in slaap met het liedje Summertime. Om dit tafereel heen wordt er gegokt, gevochten, geschreeuwd en in drugs gehandeld. Als het echtpaar Crown en Bess verschijnt, loopt het uit de hand. Crown, die drugs koopt, zoekt ruzie en slaat iemand dood. Terwijl hij wegvlucht ontfermt een drugshandelaar zich over Bess. De kreupele Porgy, die al jaren verkikkerd is op Bess, ziet zijn kans schoon. Porgy en Bess worden een onafscheidelijk paar. De drugshandelaar probeert dagelijks Bess te versieren. Tijdens een orkaan (met briljante orkestmuziek) stormt de vrijgelaten Crown binnen. In een van de volgende scènes wordt Crown door Porgy vermoord. Porgy wordt opgepakt en Bess vlucht naar New York. Als Porgy weer ten tonele verschijnt, zingt hij: Bess, where is my Bess? Dan besluit hij haar te zoeken in het grote New York: Oh Lawd, I’m on my way.
Liedjes die later jazzstandards geworden zijn: Summertime – It Ain’t Necessarily So – Bess – You Is my Woman – I Got Plenty o’ Nuttin’
Al eerder schreef Gershwin de jazz-opera Blue Monday, dat was in 1922. Het werk, een eenakter, werd later omgedoopt in 135th Street Blues.
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
GERSHWIN PORGY AND BESS NUMMER079
Nota bene
Gershwin startte zijn carrière in de New Yorkse artiesten- en muziekuitgeverswijk Tin Pan Alley, een omgeving van componisten en producers.
Reeds als jongeman van nog geen twintig schreef hij tijdens een tienminuten durende busrit het lied Swanee. Het lied zou door de jaren heen door vele bekende vocalisten op de plaat worden gezet.
Toen Gershwin aan de Franse componist Maurice Ravel gevraagd zou hebben les van hem te mogen ontvangen zou deze geantwoord hebben: Je kunt beter een echte Gerswhin dan een tweederangs Ravel zijn
