Stravinsky – Scherzo a la Russe

Vóór 1940 woonde de in Rusland geboren Igor Stravinsky (1882-1971) ook periodes in Zwitserland en in Frankrijk. Maar de componist wilde weg uit Europa, hij had angst voor de aankomende oorlog. Hij organiseerde een visum voor hem en zijn tweede vrouw, de schilderes Vera de Bosset, en betrok in 1940 een riante villa aan een van de boulevards van glamourstad Hollywood.

Het zal bij veel mensen bekend zijn dat Stravinsky in alle mogelijke stijlen componeerde. Zo componeerde hij bijvoorbeeld spraakmakende balletten, waaronder het schandaalballet Le sacre du printemps (1913), maar hij kende ook zijn neoklassieke en religieuze periodes. Wat deze laatste periode betreft is de Psalmensymfonie (1930) een goed voorbeeld van Stravinsky’s religieuze ingetogenheid.

Stravinsky bemoeide zich ook met de jazz en hij was er als genaturaliseerd Amerikaan snel bij om muziek bij radio-uitzendingen en televisiedocumentaires te componeren.

Stravinsky was een allround componist die tot zijn dood bleef werken en een schat aan verscheidenheid in muziek- (stijlen) heeft nagelaten. Samen met Sjostakovitsj is hij ongetwijfeld de grootste Russische componist van de twintigste eeuw.

‘Een piepklein stukje Russische muziek voor Amerikanen, Scherzo a la Russe’, schreef Stravinsky in 1944. Hij componeerde het werk op verzoek van de vermaarde orkestleider Paul Whiteman (1890-1967). Whiteman was in de wereld van de klassieke muziek al eerder opgevallen toen hij in 1924 de première dirigeerde van de Rhapsody in blue van George Gershwin.

Scherzo a la Russe was bestemd voor een radio-uitzending. Hoewel het stukje een beetje jazzy en hoempapa-achtig aandoet, was het reeds eerder geschreven als thema voor een Russische oorlogsfilm. Deze film werd echter nooit gerealiseerd, vandaar dat Stravinsky de besneeuwde slagvelden omruilde voor een Amerikaanse radiostudio… De première was in 1946 gespeeld door het San Francisco Symphony Orchestra onder leiding van de componist.

STRAVINSKY SCHERZO A LA RUSSE NUMMER 442