Mahler – Best of
BEST OF MAHLER . Lijst met de meest geliefde composities van Gustav Mahler (1860 – 1911). De titels en volgorde kwamen tot stand door lezers van Klassiekemuziek.tv
- Symfonie 9
- Symfonie 4
- Lieder eines fahrenden Gesellen
- Symfonie 5
- Des Knaben Wunderhorn
- Symfonie 1
- Rückert Lieder
- Symfonie 8
- Kindertotenlieder
- 10.Das Lied von der Erde
1.Symfonie 9. De wereld in klank vangen: dat was voor Mahler het belangrijkste van het componeren. Nadat hij in zijn alles overtreffende Symfonie 8 naar eigen zeggen het universum tot resoneren had gebracht, stelde hij zijn late werk in het teken van de verstilling. Zijn Symfonie 9 – de laatste die hij wist te voltooien – werd een lofzang op het leven, uitmondend in een ongrijpbaar verklinkend afscheid.
2.Symfonie 4 uit 1901 van Mahler heeft het predicaat gekregen van de zonnigste, meest opbeurende en minst langdurende van al zijn symfonieën. Mahler probeert in dit werk de sfeer te scheppen van het idyllische Oostenrijkse landschap. Hij vond de liefde terug van zijn land en van zijn kindertijd. Een sopraan zingt in het laatste deel een loflied op de vreugde hier en in het hiernamaals, waar de wijn gratis is en de engelen broodbakken.
3.Lieder eines fahrenden Gesellen. Het werk bestaat uit vier liederen voor mannenstem en orkest (orkestliederen.): 1. Wenn mein Schatz Hochzeit macht. 2. Ging heut’ Morgen übers Feld. 3. Ich hab’ ein glühend Messer. 4.Zwei blauen Augen. Ondanks de verliefdheid en de romantiek zet Mahler in het stuk een afspiegeling van de eenzaamheid neer die hij op dat moment ervoer.
4.Symfonie 5 begint met een dodenmars waarin met afgemeten passen een begrafenisstoet passeert. Een prachtig gedeelte is het intieme Adagiëtto met hoogromantische klanken en ijle strijkers met harp. Dit Adagiëtto werd gebruikt als filmmuziek voor de film Dood in Venetië naar het boek van Thomas Mann verfilmd door Visconti.
5.Knaben Wunderhorn. Reeds als kind was Gustav Mahler verzot op de teksten uit deze bundel, verzameld en opgetekend door de dichters Achim von Arnim en Clemens Brentano. Verhalen vol fantasie over bijvoorbeeld een zangwedstrijd tussen een nachtegaal en een koekoek met een ezel als scheidsrechter. Rond 1900 zou Gustav Mahler muziek op de teksten schrijven. In de verzen vond hij alles wat zijn ziel bewoog: natuur, devotie, verlangen, liefde, afscheid, dood, het plezier van een kind.
6.Symfonie 1 Titan, uit 1887. hij is dan 27 jaar, werd voor het eerst in 1889 in Boedapest uitgevoerd. Het werk dankt zijn naam aan de roman Titan van de schrijver Richter (Jean Paul) waarin een genie aan zijn eigen natuur ten onder gaat. Richter zou het voor Mahler zelf bedoeld kunnen hebben, want was Mahler in de muziek een genie, als burger kon hij zich nauwelijks staande houden in het harde bestaan van het dagelijks leven. Symfonie 1 werd met matig enthousiasme ontvangen. Mahler zag zijn toekomst als componist somber in, hij besloot daarom een carrière als dirigent aan te gaan.
7.De Rückert Lieder zijn vijf orkestliederen (eveneens voor piano) gecomponeerd op gedichten van Friedrich Rückert (1788 – 1866). De liederen werden gecomponeerd in 1901. De première vond plaats in 1905 en de publicatie in 1910. De teksten van de liederen zijn geen doorlopend geheel dus kunnen los van elkaar uitgevoerd worden. De titels zijn: Blicke mir nicht in die Lieder – Ich atmet einen linden Duft – Ich bin der Welt abhanden gekommen – Um Mitternacht – Liebst du um Schönheid (opgedragen aan zijn bruid Alma).
8.Symfonie 8 (1910) is op en top Mahler: zeer uitgebreid symfonieorkest met 130 musici, orgel, zangsolisten, 2 gemengde koren en kinderkoor, totaal 250 zangers, dus totaal zo’n 400 uitvoerenden! Het werk kreeg de bijnaam Sinfonie der Tausend. Mahler beschouwde het werk als zijn meest persoonlijke symfonie. Hij schreef het werk toe naar zijn geliefde vrouw Alma die hem bedroog en die hij opnieuw wilde veroveren. De symfonie bestaat uit 2 delen.
9.Kindertotenlieder. Alma Mahler, de vrouw van Gustav kon het moeilijk aanvaarden dat haar man gedichten op muziek zette waarin een wanhopige vader zich buigt over de dood van zijn kind. De Kindertotenlieder 1901 betreft een liedcyclus bestaande uit 5 orkestliederen. Mahler gebruikte hiervoor verzen uit een gedichtenbundel van de Duitse schrijver Rückert. Het was Mahlers wens de 5 liederen als eenheid uit te voeren. Rückert beschrijft in zijn gedichten het verdriet over het verlies van twee van zijn kinderen.
10.Lied von der Erde. Deze symfonische liederencyclus is gebaseerd op zes oude Chinese gedichten. De rode draad door het werk van Mahler is de tragiek van het leven. Neem bijvoorbeeld de telkens klagende terugkerende zin uit het eerste deel: ‘Donker is het leven, donker is de dood…’. En in de finale Der Abschied lijkt het alsof Mahler de overgang van het leven naar de dood accepteert. Dit zeer lange adagio is uiterst aangrijpend.
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
BEST OF MAHLER NUMMER901
Nota bene
De Nederlanders - lees Amsterdammers - waren verzot op de muziek van Mahler. Nergens ter wereld werd de componist zo bejubeld. Hij voelde zich dan ook thuis in Holland. Talloze keren dirigeerde hij zijn werken in het Concertgebouw.
Van de grachten, bruggen en grachtenhuizen moest hij niets hebben. Slechts voor twee gebouwen had hij interesse: het Concertgebouw en het Rijksmuseum.
Molens kijken aan de Zaans schans daar was hij verzot op. Of een strandwandeling maken bij Zandvoort en even languit liggen in de duinen. De heide rondom Laren was eveneens een favoriete plek.