Mahler – Kindertotenlieder

Alma Mahler, de vrouw van de Oostenrijker Gustav Mahler (1860 – 1911) kon het moeilijk aanvaarden dat haar man gedichten op muziek zette waarin een wanhopige vader zich buigt over de dood van zijn kind. Toen Mahler de Kindertotenlieder voltooide had hij twee gezonde dochters. Het noodlot kwam twee jaar later toen zijn lievelingsdochter Almschi aan een hersenvliesontsteking stierf. Wellicht had de componist een voorgevoel.

De Kindertotenlieder 1901 betreft een liedcyclus bestaande uit 5 orkestliederen. Mahler gebruikte hiervoor verzen uit een gedichtenbundel van de Duitse schrijver Rückert (1788 – 1866).  Het was Mahlers wens de 5 liederen als eenheid uit te voeren (circa 25 minuten). Rückert beschrijft in zijn gedichten het verdriet over het verlies van twee van zijn kinderen. (De dichter was inspiratiebron voor menig componist: o.a. Brahms, Schumann, Richard Strauss, Schubert, Clara Schumann en Mahler.)

1. Nun will die Sonn’ so hell aufgeh’n (Zonsopgang na de nacht waarin de kinderen gestorven zijn.) 2. Nun seh’ ich wohl, warum so dunkle Flammen (De ogen van zijn kinderen fonkelen nu als sterren aan de hemel.) 3. Wenn dein Mütterlein (De eenzame moeder bij haar treurende echtgenoot.) 4. Oft denk’ ich, sie sind nur ausgegangen! (Een prachtige morgen. Het lijkt alsof de kinderen weer thuiskomen.) 5. In diesem Wetter (Treurmars over de begrafenis van de kinderen.) 

MAHLER KINDERTOTENLIEDER NUMMER 638

Nota bene

In het jaar 1907 overlijdt zijn dochtertje Maria Anna op vijfjarige leeftijd aan roodvonk. Mahler is ontroostbaar. Het meisje dat zo op hem leek en waar hij een intiem, haast volwassen contact meehad.

In dezelfde periode vertellen artsen dat hij een ongeneeslijke hartkwaal heeft. Hij vertrekt uit Maiernigg waar hij aan de Wörthersee een componeerhuisje bezit en waarin hij grootse werken heeft gecomponeerd. Hij zal er nimmer terugkeren.

Als dirigent van de Weense Opera en Wiener Philharmoniker verdient Mahler 14.000 kronen per jaar. Als hij in 1907 besluit om naar New York te gaan zal hij daar 75.000 kronen gaan verdienen.