Mendelssohn – Best of

BEST OF MENDELSSOHN BARTHOLDY. Lijst met de meest geliefde composities van Felix Mendelssohn (1809 – 1847). De titels en volgorde kwamen tot stand door lezers van Klassiekemuziek.tv

  1. Elijah
  2. Vioolconcert
  3. Symfonie 4
  4. Octet voor strijkers
  5. Midzomernachtsdroom
  6. Lieder ohne Worte
  7. Symfonie 3
  8. Psalm 42
  9. Hebriden
  10. Symfonie 2 Lobgesang

 

1. Elijah. Mendelssohns oratorium is geschreven voor vier zang solisten (bas / bariton, tenor, alt, sopraan), groot symfonie orkest (met maar liefst 3 trombones en ophicleïde (19e eeuws koperen blaasinstrument met kleppen), orgel en uitgebreid koor. Er bestaat zowel een Duitstalige als Engelse uitvoering. Eerder, in 1836, schreef Mendelssohn het oratorium Paulus.

2.Vioolconcert. In Mendelssohns Vioolconcert overheerst de melodie, de lyrische zang van de viool, gedragen door het orkest. Zonder de gebruikelijke inleiding van het orkest, de expositie, zet de viool direct haar eerste magnifieke thema in. Een helder thema dat zich afspeelt in het hoge register. Vrijwel het gehele concert eist het instrument de aandacht op.

3. Symfonie 4. Mendelssohns Italiaanse symfonie kan beschouwd worden als een ansichtkaart uit Italië en geldt als zijn meest gewaardeerde symfonie. Het werk ontstond in 1833, maar werd pas na Mendelssohns dood uitgegeven. De vrolijkheid van het werk, geeft de zorgeloze en zonnige reis weer die de componist in 1830 ondernam.

4. Octet. Op zijn zestiende schreef hij een zeer indrukwekkend werk: Octet voor strijkers (1825) met het prachtige scherzo. Hij droeg het werk op aan zijn vriend en vioolleraar Rietz, die hem ook een kopie verschafte van J.S. Bachs Matthäus Passion. Veel documentairemakers, televisie- en filmmakers maken dankbaar gebruik van de schitterende melodieën die Octet voor strijkers herbergt.

5. Midzomernachtsdroom. Felix en zijn zusje Fanny waren nog kinderen toen zij aan de slag gingen met Shakespears Midzomernachtsdroom. Zij vertaalden het, schreven er muziek bij en studeerden het vierhandig in. Vader Abraham organiseerde een tuinfeest waar het ten doop werd gehouden. Niet veel later, toen Felix zeventien jaar oud was, orkestreerde Felix het sprookjesstuk onder de naam Ouverture Midzomernachtsdroom. Muziek vol geheimzinnigheid vol droom en elfensfeer. Het werd het eerste meesterwerk van een jonge veelbelovende componist.

6. Lieder ohne  Worte. Het betreft hier geen ingewikkelde stukken muziek, maar over het algemeen gemakkelijk en goed voor een ieder te volgen. Dit wil echter niet zeggen dat de mijmerende stukjes tot de categorie achtergrondmuziek behoren (zoals wel beweerd wordt.) Enkele hoogstandjes zijn: Gondellied in a mineur, Presto in C (Spinnerlied), Duetto in As, Moderato in b mineur, Agitato in fis mineur enAndante in Es.  

7. Symfonie 3. Mendelssohn heeft een aantal keren Engeland bezocht. Zijn indrukken gebruikte hij in zijn Symfonie 3 in a mineur opus 56. De componist heeft er bijna vijftien jaar voor nodig gehad om het werk definitief te voltooien. De bijnaam Schotse symfonie is met name te danken aan het tweede deel waarin nationale Schotse melodieën zijn verwerkt. In dit deel laat de componist de klarinet en de hobo de doedelzak imiteren. In 1842 verovert Mendelssohn als componist Engeland.

8. Psalm 42. De bijbelgezinde componist zette eveneens een aantal psalmen op muziek: Psalm 42 – 95 – 98 -114 – 115. In 1837, tijdens zijn huwelijksreis, schreef Mendelssohn volgens eigen zeggen zijn beste religieuze compositie, Psalm 42, voor zangsolisten, koor en orkest: Wie der Hirsch schreit (’t Hijgend hert, der jacht ontkomen), volgens de woorden van Martin Luther (1483 – 1546).

9. Hebriden. Mendelssohn bezat vele talenten. Hij verslond literatuur, was een uitstekend schilder en tekenaar, pianist, organist, dirigent en componist. Mendelssohn componeerde verschillende ‘reissymfonieën’ en stukken, zoals de Italiaanse symfonie (1833), de Schotse symfonie (1841) en de eveneens op Schotland geïnspireerde Hebriden-ouverture. Het stuk werd geschreven naar aanleiding van een bezoek van Mendelssohn aan de Hebrideneilanden, met name het eiland Staffa, toen nog onbewoond.

10. Symfonie 2 Lobgesang. In Leipzig schreef hij symfonie 2 die als bijnaam Lobgesang kreeg. Door zijn grote lengte, zangsolisten en koor staat de symfonie onder invloed van Beethovens Negende. Het  werk is geschreven voor de viering van 400 jaar boekdrukkunst met in gedachten de Bijbel als eerste grote drukprestatie. De componist koos hieruit enkele psalmen. Het feestelijke begindeel wordt gevolgd door elf gezongen delen.

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

MENDELSSOHN BEST OF NUMMER892

 

 

 

 

 

 

 

Nota bene

Felix Mendelssohn had een goede relatie met zijn zus Fanny, die eveneens componist was. Toen zij overleed was hij gebroken en kwam er nooit meer bovenop. Zijn gezondheid verslechterde en hij overleed nog geen halfjaar later door dezelfde oorzaak, een hersenbloeding.

Voor het overlijden van Fanny had hij zijn Strijkkwartet 6 in f mineur uit 1847 aan haar opgedragen.