Pärt – Spiegel im spiegel
Arvo Pärt is een in 1935 geboren componist uit Estland. Als twintiger studeerde hij aan het conservatorium van Tallinn, de hoofdstad van Letland. Na het afstuderen werkte hij in een radiostudio. Als componist liet hij zich aanvankelijk inspireren door Sjostakovitsj. Arvo Pärt is vooral bekend en geliefd vanwege zijn sacrale muziek. In 2011 werd werd hij voor de tweede keer benoemd tot lid van de Pauselijke raad voor cultuur. In 2014 ontving de componist de Praemium Imperiale, de Nobelprijs voor de kunst. Pärt experimenteerde met verschillende compositievormen zoals de Dodecafonie twaalftoonstechniek (elk van de 12 tonen is even belangrijk) en de seriële muziek (voortbouwend op de dodecafonie worden nu ook toonhoogten, ritme, harmonie, dynamiek e.d. opgenomen in een reeks). Na verloop van jaren liet hij alle moderniteiten vallen en keerde zich naar het gregoriaans en de middeleeuwse kerkmuziek. In 1968 trad hij toe tot de Russisch Orthodoxe Kerk.
De compositie Spiegel im Spiegel uit 1978 van Arvo Pärt werd een wereldhit. Niets klonk meer zoals de experimentele muziek uit zijn beginjaren. Eenvoud, melodie en harmonie waren nu de hoofdzaken. Spiegel im Spiegel is van origine geschreven voor viool en piano, doch de viool wordt vaak vervangen door een ander solo-instrument, bijvoorbeeld de cello. Het stuk doet denken aan het minimalisme. De compositie kenmerkt de zogeheten tintinnabuli stijl (doorklinkend geluid van kleine klokjes of belletjes), een componeerwijze die door Arvo Pärt geïntroduceerd werd en te maken heeft met mystiek en beïnvloed is door het gregoriaans. De tintinnabuli stijl bestaat uit twee stemmen. De ene heeft een melodische lijn, de andere speelt de tintinnabuli klanken, losse tonen uit drieklanken. Spiegel im Spiegel wordt herhaaldelijk gebruikt als achtergrond voor film en documentaire.
Luister ook eens naar Summa for strings.
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
PART SPIEGEL IM SPIEGEL NUMMER600
Nota bene
Arvo Pärt, de man met het kluizenaarsuiterlijk is meestal een zwijgzaam persoon maar niet te min een van de belangrijkste en meest beluisterde componisten van deze tijd.
Zijn muziek is verwant aan het minimalisme dat in de jaren zestig opkwam in Amerika. Philip Glass en Steve Reich worden meestal tot de bekendste componisten van deze stroming gerekend.
Pärt, echter voegde spirituele elementen toe, alsmede zijn inmiddels bekende tintinnabuli-stijl. In 1977 verscheen zijn dubbelvioolconcert Tabula Rasa, dat als een meesterwerk wordt betiteld.
Zijn meest geliefde composities zijn echter zijn koorwerken. Filmmakers tasten gretig toe om muziek van Pärt als soundtrack te krijgen.