Bernstein – Candide
Als we het over de Amerikaan Leonard Bernstein (1918 – 1990) hebben denken we aan de musical West Side Story uit 1957 met daarin wereldhits als Jet Song en Maria. Doch Bernstein had meer noten op zijn zang. Want wat te denken van de orkestwerken Fancy Free en Pennsylvania, aan de filmmuziek bij On the Waterfront en de opera Candide. Leonard Bernstein was een begenadigd dirigent. In ieder geval hing het publiek aan zijn lippen. Hij debuteerde als invaller in de Scala te Milaan. Als hij voor het orkest stond, leek het als of hij een show opvoerde. Bernstein had jarenlang een televisieprogramma over klassieke muziek. Met de Young People’s Concerts had hij speciaal aandacht voor een jong publiek.
De opera Candide uit 1956 is een sprankelend werk voor muziektheater. Het spektakelstuk is geschreven naar de gelijknamige satire uit 1759 van Voltaire. Het betreft de avonturen van een jonge zachtaardige, ietwat domme man, die de wereld rondreist en in de meest vreemde situaties verstrikt raakt.
In 1956 ging het stuk in Boston in première. Misschien is de term opera niet op zijn plaats. Immers onder opera verstaat men drama. En daar is dit muziekwerk te licht voor. Er zit een enorme vaart in het stuk. Kermis of circusachtige sferen roept het stuk op. In Candide zit humor en schitterende melodieën. Het zit barstens vol klinkende dissonanten. Ook hoor je Stravinsky-invloeden, maar dan met meer melodie. Je hoort trouwens zo’n beetje alle muziekgenres langskomen, van een Bach-koraal tot een Weense wals van Strauss.
Na de Ouverture, welke vaak als zelfstandig stuk uitgevoerd, volgen tientallen swingende en zoete songs. Het geheel neemt circa 130 minuten in beslag. Behalve dat Candide een feest is om uit te voeren is het een belevenis om naar te luisteren en kijken.
BERNSTEIN CANDIDE NUMMER 672