Rachmaninov – Pianoconcert 2

Sergej Rachmaninov (1873-1943) was vier jaar oud toen zijn moeder hem de eerste pianolessen gaf. Rachmaninov was tien toen hij voor het eerst kennismaakte met de muziek van de razend populaire Russische componist Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893), deze werd  zijn idool. Rachmaninov studeerde piano en compositie aan het Conservatorium van Moskou, waar hij in 1892 afstudeerde. Tijdens zijn conservatorium jaren componeerde Rachmaninov zijn Pianoconcert 1, dat was in 1891. In 1893 werd hij leraar piano  in Sint Petersburg, tevens werd hij hoofd van de opera-afdeling van het Mariinski Instituut. Na de Russische revolutie week hij uit naar naar New York, waar hij zich in 1934 voorgoed vestigde. Als pianist en componist vierde hij in Amerika en Europa grootse triomfen. 

Voor onbekenden kwam Rachmaninov nors en afstandelijk over. Voor vrienden en familie was hij echter allerhartelijkst. In Rusland werd zijn Symfonie 1 zó erg afgekraakt, dat de componist een zenuwinzinking kreeg. Een psycholoog voerde wekenlang hypnose op hem uit en het lukte hem uiteindelijk om Rachmaninov uit zijn depressieve roes te halen. Symfonie 1 is gedurende zijn leven nooit meer gespeeld. Het eerstvolgende werk dat Rachmaninov na deze periode schreef, was het Pianoconcert 2, dat hij als dank aan zijn psycholoog opdroeg. Het was de componist zelf die in november 1901 de eerste uitvoering gaf.

Rachmaninov schreef vijf pianoconcerten die hij zelf ten doop hield en overal ter wereld uitvoerde. Hij was een van de beste pianisten van zijn tijd. Pianoconcert 2 in c mineur opus 18 uit 1901 is misschien zijn beroemdste werk geworden. Er bestaan maar weinig Pianowerken die voor een pianist zo fysiek veeleisend zijn als dit Pianoconcert 2.  Je moet zelfs in een goede conditie zijn om het werk uit te kunnen voeren. Het is inmiddels een vast repertoirestuk geworden van de meeste hedendaagse top-pianisten. Heel beroemd is de opening van het stuk, waar het lijkt of zware klokken om beurten klinken. Geen concertopening is zo bekend als de akkoorden waarmee Rachmaninovs Pianoconcert 2 begint. Televisie- en filmmakers maken nog dankbaar gebruik van thema’s uit dit meesterlijke pianoconcert. De Britse klassieke film Brief Encounter uit 1945 (The best romantic film of all time), heeft mede door Pianoconcert 2 haar populariteit verdiend.

Een eveneens geliefd pianowerk van Rachmaninov is de Prelude in cis opus 3 nr. 2.

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

RACHMANINOV PIANOCONCERT 2 NUMMER 039

Nota bene

Met zijn één meter achtennegentig was Rachmaninov verreweg de langste van de rij beroemde componisten. Zijn derde pianoconcert, met zijn oorverdovende akkoorden, rekent men tot zijn belangrijkste pianowerk.

In 1909 toerde Rachmaninov voor het eerst door Amerika. In New York voerde hij onder leiding van Gustav Mahler zijn derde pianoconcert uit.

Ik heb dit voor olifanten (lees zwaargewichten) geschreven, zou Rachmaninov in de kelder van de beroemde Steinway-showroom in New York tegen een collega pianist gezegd hebben na het spelen van zijn pianoconcert 3. Overigens ontving Rachmaninov na zijn ‘verhuizing’ van Rusland naar Amerika van de firma Steinway een vleugel cadeau.