Bruckner – Symfonie 9
Anton Bruckner (1824-1896) was de zoon van een onderwijzer uit het Oostenrijkse Ansfelden, bij Linz. Thuis ontving hij zijn eerste muzieklessen. Van een baantje als hulponderwijzer kon hij nauwelijks leven, vandaar dat Bruckner er ’s avonds wat bij schnabbelde als cafémuzikant. Bruckner kreeg van veel verschillende mensen muziekles.
In 1848, toen hij inmiddels geen onderwijzer meer was, kreeg Bruckner zijn eerste officiële muziekbaan als organist. Bruckner kan getypeerd worden als een plattelander die zijn leven lang vocht om erkenning te krijgen als componist. De baan van zijn leven kreeg hij in 1855 toen hij benoemd werd tot organist van de Dom In Linz. Toen hij zestig was lukte het hem als componist voet aan de grond te krijgen met zijn Symfonie 7. Eindelijk was daar de erkenning als componist!
Behalve dat Bruckner onhandig was, was hij vanwege zijn plattelandsaccent soms ook moeilijk te volgen. Zijn uiterlijk baarde eveneens opzien: Bruckner ging vaak gekleed in een veel te ruime jas die hij combineerde met flodderbroek met te korte pijpen. Dit laatste droeg hij om het orgelspelen te vergemakkelijken. Ondanks veel onbegrip en tegenslagen lukte het hem uiteindelijk om een van de grootste organisten van zijn tijd te worden!
Symfonie 9 in d mineur heeft Bruckner niet voltooid, maar toch is het een van de grote torso’s uit de muziekgeschiedenis geworden. Een zieke Bruckner werkte er aan in de periode 1891-1896. De componist stierf op 11 oktober 1896. Die ochtend had hij nog aan de symfonie gewerkt. Het prachtige Adagio, het derde deel uit de symfonie is Bruckners zwanenzang geworden. Bruckner noemde het zijn afscheid van het leven: ‘Abschied von Leben.’ Op zijn sterfbed lagen de schetsen voor de slotdelen klaar. Drie delen zijn voltooid, waaronder het Adagio, deel vier bleef onvoltooid. Kenners beweren dat hij zijn Te Deum als slot voor deze symfonie had bedoeld. Net als Beethoven wilde Bruckner met een slotkoor en solisten zijn laatste symfonie laten afsluiten. Tegenwoordig willen dirigenten uit eerbied voor de componist nog wel eens gehoor geven aan Bruckners stille wens en voegen zijn Te Deum aan de Symfonie 9 toe. Hij droeg zijn Symfonie 9 op aan zijn ‘Lieve Heer’.
Luister ook eens naar Bruckners prachtige koormuziek, naar bijvoorbeeld zijn Ave Maria, of Christus factus est, of Locus iste…
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
BRUCKNER SYMFONIE 9 NUMMER018