Beethoven – Kreutzersonate

Toen Ludwig van Beethoven (1770-1827) zich los had gemaakt van de invloed van Haydn en zijn eigen (Romantische) weg ging bewandelen, ontstond zijn zogenaamde ‘tweede periode’, die ongeveer in 1800 begon. Het eerste grote werk dat de meester schreef, was de derde symfonie Eroica. Uit dezelfde periode stamt ook de vioolsonate nr 9 in A, opus 47, bijgenaamd de Kreutzersonate. Beethoven wordt beschouwd als de man die meer dan wie ook de verpersoonlijking van de Romantiek is. Beethoven voelde zich onweerstaanbaar aangetrokken tot het idealisme van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Denk maar eens aan de beroemde zin uit zijn Symfonie 9: ‘Alle Menschen werden Brüder’.

Het kan raar verkeren met een vioolsonate. Niet zomaar een willekeurige sonate, maar de Kreutersonate uit 1801 van Beethoven vernoemd naar de Franse violist Kreutzer. Aan de sonate heeft de schrijver Tolstoj de titel van zijn beroemde novelle ontleend. Later zou de Tsjechische componist Janacek op zijn beurt het Strijkkwartet 1 componeren naar het verhaal van Tolstoj…

Beethoven schreef tien vioolsonates, of liever gezegd sonates voor piano en viool, want eerlijk is eerlijk: de piano is meestal zeer prominent aanwezig. Aan de viool is veelal slechts een begeleidende rol toebedeeld. Misschien is de beroemde Kreutzersonate hierin een uitzondering, want in dit werk hebben de twee instrumenten meer een gelijkwaardige rol. Vooral het andante met de variaties op een prachtig thema, is zeer populair. De delen: 1 Andante sostenuto; 2 Presto; 3 Andante; 4 Finale presto.

BEETHOVEN KREUTZERSONATE NUMMER 264

Nota bene

Over waar en wanneer Beethoven precies geboren is tast men in het duister. Wel weten we dat hij op 17 december 1770 in Bonn gedoopt is. De oorzaak van de verwarring komt door zijn oudere broertje, eveneens een Ludwig, die in 1769 werd geboren maar slechts 6 dagen oud werd. Omdat baby’s volgens de wet binnen 24 uur na geboorte werden gedoopt, wordt aangenomen dat onze Ludwig16 december ter wereld kwam.

Zelf was Beethoven van mening dat hij in 1772 geboren was. Dit was hem ingeprent door zijn vader die hem dan nog beter kon promoten als wonderkind.