Gesualdo – Oeuvre
De Italiaanse edelman, componist en luitspeler Carlo Gesualdo (1566 – 1613), prins van Venosa, komt uit de buurt van Napels. Hij stamt uit een muzikale familie. Vader had verschillende componisten c.q. instrumentalisten in dienst.
Zijn manier van componeren waaronder zijn opvattingen op het gebied van chromatiek, het gebruik van voor die tijd gewaagde intervallen als de secunde en septiem, en soms opvallende stiltes zorgden voor een grote dosis dramatiek, met name in zijn late hartstochtelijke madrigalen. Vooral zijn zesde madrigalenboek dat hij twee jaar voor zijn dood schreef kan als een meesterwerk beschouwd worden.
Twee beroemde religieuze werken zijn Responsoria voor de goede week en Sacrae Cantiones. Het merendeel van zijn composities is tijdens zijn leven in druk verschenen.
Gesualdo was met zijn vernuftige manier van componeren zijn tijd ver vooruit. Veel later zou hij een inspiratiebron worden voor twintigste-eeuwse componisten, waaronder Igor Stravinsky (1882 – 1971).
Een minpunt in het leven van Gesualdo zou zijn dat hij zijn eerste vrouw, zijn nicht Maria, op ontrouw had betrapt en haar met dolkstoten ombracht. Haar minnaar doodde liet hij door zijn bedienden ombrengen. Over het leven van de componist zijn een aantal opera’s geschreven, waaronder de opera Gesualdo van de Russische-Duitse componist Alfred Schnittke (1934 – 1998).
GESUALDO OEUVRE NUMMER 620
Nota bene
De renaissance componist Carlo Gesualdo was een prins. Hij bekwaamde zich in zang en het bespelen van de luit. In zijn paleis schreef hij zijn beroemde madrigalen maar ook vermoorde hij daar zijn vrouw en haar minnaar.
Zijn dramatische wereldlijke madrigalen leken een muzikale boetedoening. Behalve voor die tijd ongebruikelijke intervallen en samenklanken schreef de prins de teksten zelf, teksten vol pijn, lijden, geweld en dood.
Zijn zeer vooruitstrevende muziek werd een inspiratiebron voor moderne componisten als Wolfgang Rhim, Alfred Schnittke en Igor Stravinsky.
