Haydn – Celloconcerten

Joseph Haydn (1732-1809) was een strenggelovig katholiek. Net als zijn voorganger J.S.Bach (1685 – 1750) schreef hij vaak boven of onder een nieuwe compositie een gebedje of godsdienstige uitspraak. Toen hij in de beginjaren tachtig van de achttiende eeuw de veel jongere Wolfgang Amadeus Mozart (1757 – 1791) ontmoette, die hem soms aansprak met papa, sloten de twee vriendschap voor het leven. Ondanks dat Haydn zeer christelijk was, meldde hij zich op aanraden van Mozart aan bij de Vrijmetselarij. Het werd geen succes, na een aantal jaren trad hij terug.

Voor het gangbare cellorepertoire zijn plusminus vijftien concerten beschikbaar. Volgens muziekgeleerden schreef Haydn zes Celloconcerten. Zeker één celloconcert is verloren gegaan. De eerste twee Celloconcerten, dat in C uit 1765 en D uit 1783, zijn verreweg het meest populair. Het Celloconcert 1 in C behoort samen met Celloconcert 2 in D tot het standaardrepertoire. Het werk werd in 1961 herontdekt. Met name de hoekdelen 1 en 3 vergen grote vaardigheid van de solist. Celloconcert 2 in D, met een lyrisch adagio, wordt meestal omschreven als zonnig en opgewekt.

De componist schreef de twee Celloconcerten waarschijnlijk voor zijn super-cellist Anton Kraft die in die tijd in het hoforkest van Haydn speelde toen deze werkzaam was bij vorst Esterhazy.  Eerst werd nog getwijfeld of Haydn wel de componist van Celloconcert 2 was. Men had namelijk sterke vermoedens dat Kraft de componist was. Kraft had namelijk ook enkele celloconcerten op zijn naam staan. Intussen is men er achter dat dit concert onmogelijk van de cellist kan zijn. Briljant en virtuoos is het concert geenszins, doch het stroomt over van een melodieuze schoonheid, op een manier die alleen Haydn machtig was. Zowel bij publiek als musici is het samen met het Celloconcert 1 een van de meest geliefde Celloconcerten.

Haydn schreef concerten voor trompet – hoorn – fluit – hobo – draailier -piano – viool – cello – contrabas.

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

HAYDN CELLOCONCERTEN NUMMER 101