Messiaen – Saint François d’Assise
De Franse organist en componist Olivier Messiaen (1908-1992) was een godsdienstig man. De meeste van zijn werken stonden in het licht van de schoonheid van de schepping met name het gezang van de vogels. Dit verklaart ook zijn affiniteit met zijn held de heilige Franciscus van Assisi (1181-1226) aan wie hij een opera (of oratorium) heeft gewijd. Het is bekend dat Franciscus van Assisi met de vogels sprak.
Het omvangrijke werk ging onder de naam Saint François d’Assise in 1983 in Parijs in première. Een orkest van 120 musici en een koor van 150 zangers en ook nog zangsolisten. Messiaen schreef zowel het libretto als de partituur. De opera telt acht scènes verdeeld in drie aktes. Zij behandelen het verhaal van de laatste dagen van Franciscus van Assisi. Messiaen had acht jaar nodig om de opera vorm te geven. Om zich volledig in te leven reisde hij naar Assisi om daar het gezang van de vogels te bestuderen.
Messiaen beschouwde zichzelf als een ornitholoog. Hij geloofde in de muzikaliteit van de vogels die ook nog eens dichter bij de hemel leefden. Jarenlang was hij met een bandrecorder de natuur in getrokken om het gezang van vogels op te nemen. In veel van zijn composities heeft hij vogelzang verwerkt. We noemen Abîme des Oiseaux uit het Quatuor pour la fin du temps, Oiseaux exotiques, en niet te vergeten de indrukwekkende piano cyclus Catalogue d’oiseau, waarin Messiaen een zeventig verschillende vogels laat zingen.
In 1862 voltooide Franz Liszt ‘ Cantico del Sol di San Francesco d’ Assis’ (Zonnelied) voor solostem, koor, orgel en orkest.
MESSIAEN FRANÇOIS D’ASSISE NUMMER 520
Nota bene
In de Bijbel staat weinig over dieren. Slechts op één plaats, Psalm 36, wordt vermeld: Uw rechtvaardigheid is zo groot als de hoogste bergen. Uw wijsheid is zo groot als de diepste oceaan. U redt mensen en dieren, Heer….
De heilige Franciscus van Assisi (1181 – 1226) was zeer lovend over de schepping en speciaal over het dierenrijk. Hij sprak niet alleen met de dieren maar volgens overlevering hield hij ooit een preek voor vogels. In de Katholiek kerk wordt Assisi herdacht op 4 oktober.
In 1927 schreef de Tsjechische Ilse Winter een brief aan de voorzitter van de dierenbescherming. Samen bedachten zij de nu zo populaire dierendag.
