Liszt – Mephisto Walsen
Liszt – Mephisto Walsen
De Hongaar Franz Liszt (1811 – 1886) was componist en ster-pianist. Hij was misschien wel de grootste pianistvirtuoos van zijn tijd en werd aanbeden door het grote publiek. Als componist wordt hij gezien als een hervormer, een vernieuwer. Samen met Richard Wagner (1813 – 1883) en Hector Berlioz (1803 – 1869) liet hij de banden van de vroeg romantiek los en bereidde nieuwe vormen zoals bijvoorbeeld het symfonisch gedicht. Maar in de eerste plaats was Liszt pianist en componist voor dit instrument. Bekend zijn de twee Pianoconcerten en Solowerken voor piano.
Toen Liszt aan de Hofopera in Weimar werkte bestudeerde hij de werken van Goethe, met name zijn Faust. Zo gebruikte hij het Faustverhaal voor het orkestwerk Episodes from Faust waarvan het tweede deel geschreven was voor pianosolo: Dance in the Village Inn, een bruiloftsfeest. Dit heftige stuk programmamuziek met een uitzinnige climax noemde Liszt Mephisto Watlz. Deze pianocompositie werd zeer beroemd van wege de bravoure die het uitstraalt.
Liszt zou 4 Mephisto walsen componeren. Dit was in de periode 1860 – 1885. Mephisto Wals 1en 2 werden gecomponeerd voor orkest en later gearrangeerd voor piano en piano 4-handig. De nrs 3 en 4 werden alleen voor piano geschreven. De nrs 1 en 3 zijn de meest uitgevoerde.
Mephisto Wals 2 (1881) werd opgedragen aan collega Camille Saint-Saens. Eerst was er de orkestversie, later een pianoversie voor zowel solo als vierhandig. In het werk dat al doet denken aan latere componisten als Skrjabin (1872 – 1915) en Bartok (1881 – 1945) laat Liszt doormiddel van een tritonus (overmatige kwart, muzikaal interval) de duivel tevoorschijn komen.
Mephisto Wals 3 werd in 1883 gecomponeerd. In het stuk wordt de traditionele harmonie vrijwel weggelaten. Net als in de tweede wals laat Liszt ook hier de duivel dansen. De componist maakte van de derde wals geen orkestversie. Wel werd er een orkest-arrangement gemaakt door de Engelsman Gordon Jacob
Mephisto Wals 4 bleef onvoltooid. In 1955 werd het gepubliceerd. Liszt werkte eraan in 1885. Liszt-kenner Leslie Howward maakte in 1978 een uitvoeringsversie van het stuk. Het oordeel is dat indien Liszt langer zou hebben geleefd zou hij er zeker verbeteringen aan hebben aangebracht. Toch wordt het stuk nog regelmatig uitgevoerd.
Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.
LISZT MEPHISTO WALSEN NUMMER 986
