Allegri – Miserere

‘Miserere: Wees mij genadig. Heb erbarmen’. Dit is de aanhef van een van de boetepsalmen. Dat zijn zes of zeven psalmen uit de reeks van honderdvijftig die in de loop van de eeuwen werden aangewezen als gebedsteksten, gebeden om vergeving van zonden. Miserere, is van deze boetepsalmen het bekendste. Koning David is de schrijver van de psalm. Generaties van componisten hebben deze ingetogen psalmtekst op muziek gezet. Het lijkt alsof deze componisten extra hun best hebben gedaan om er iets speciaals, iets unieks van te maken. Bij Allegri is dat zeker gelukt.

Veel bekend over het privé-leven van de Italiaan Gregorio Allegri (1582-1652) is er niet. Zo weten we niet onder welke huiselijke omstandigheden de componist opgroeide. Ook over zijn ouders is weinig of niets bekend. Wel bekend is dat Allegri nog geen tien jaar oud was toen hij als koorknaap werd opgenomen in een kerk in Rome, waar hij tot zijn tweeëntwintigste verbleef. Het is daarom niet verwonderlijk dat hij als componist voornamelijk kerkmuziek schreef, waaronder Magnificats, Motetten en het thans beroemde Miserere.  Als volwassene werd hij opgenomen in het koor van de pauselijke kapel van paus Urbanus VIII. In deze inspirerende omgeving werden enkele composities ontwikkeld die sterk onder invloed stonden van zijn idool Palestrina. Een daarvan was het Miserere uit 1638, Psalm 51

Het negenstemmig Miserere is geschreven voor twee koren. Het zou voor castraten geschreven zijn. Men spreekt van negen zangers. Thans worden de solopartijen door zowel vrouwen als jongenssopranen uitgevoerd. Jaarlijks wordt het stuk op Goede Vrijdag gezongen in de Sixtijnse Kapel te Rome.

Een anekdote over dit stuk gaat als volgt: De veertienjarige Mozart bezoekt een van de uitvoeringen van het Miserere. Hij maakte enige aantekeningen van het concert, stopt deze in zijn hoed en thuisgekomen schrijft hij het stuk uit zijn hoofd op.  (Ra ra ra…)

Heeft u een opmerking of aanmerkingen over dit item, horen wij dit graag van U.

ALLEGRI MISERERE NUMMER099